Nooit het moment missen: het belang van snel schakelen bij trouwfotografie

Dit artikel komt uit de volledige Cursus Trouwfotografie in Zoom Academy. Hierin leer je alles over het vastleggen van die ene belangrijke dag en wat hier als fotograaf allemaal bij komt kijken.

Fotograferen is schakelen en inspelen op de omstandigheden, in combinatie met het bepalen van je compositie en belichting. Dat stelt hoge eisen aan een fotograaf, zeker als je dat misschien wel twaalf uur achter elkaar moet doen. Tijdens een bruiloft is de druk bovendien groot, want er mag natuurlijk niets mislukken.

Het belang van snel schakelen

Snel schakelen betekent dat je altijd voorbereid bent op veranderingen in de omstandigheden. Dit kunnen veranderingen in de lichtsituatie zijn, bijvoorbeeld als je van binnen naar buiten gaat of andersom. Daarnaast kan ook het weer veranderen. Verder kunnen de onderwerpen stilstaan of bewegen, en moet je snel kunnen beslissen hoeveel scherpte een beeld nodig heeft. Dat zijn al met al dus best wel veel beslissingen per foto.

Van donker naar licht

Tijdens een bruiloft ben je constant in beweging. In feite beweeg je achter het bruidspaar aan of ben je ze juist net voor. Dat betekent dat je soms opeens naar buiten moet, of juist snel naar binnen. Als je van een donkere situatie opeens in een situatie met veel licht terechtkomt, krijg je overbelichte foto’s als je niets verandert aan je instellingen.

De benodigde instellingen bepalen is in de fotografie een kwestie van prioriteiten stellen. Denk iedere keer: wat is in deze situatie belangrijk? In het donker is dat natuurlijk dat er genoeg licht op de sensor valt voor een fatsoenlijke belichting. In dat geval zul je dus vaak een wat langere sluitertijd kiezen, of een hoge iso-waarde instellen om de sensor lichtgevoeliger te maken. Dat werkt vaak prima, al vormt een donkere omgeving altijd een uitdaging voor een fotograaf. Als je vervolgens snel naar buiten moet omdat het bruidspaar zich naar buiten beweegt, is het zaak om de instellingen snel aan te passen.

Bij helder weer zijn een lange sluitertijd en een hoge iso-waarde natuurlijk niet op hun plek. De eerste niet omdat je dan overbelichting krijgt, en de tweede niet omdat je bij genoeg licht geen reden hebt om de gevoeligheid van je sensor op te krikken. Een lage iso-waarde zorgt voor schone, ruisloze beelden en is dus altijd te verkiezen boven een hoge iso-waarde. Kies dus voor een aanpassing op het gebied van de sluitertijd én de iso-waarde. Welke sluitertijd en iso-waarde passend zijn, ligt overigens ook aan het weer. Een bewolkte dag stelt andere eisen dan een heldere zomerdag. Hoe lichter het is, hoe korter de sluitertijd mag zijn, en hoe lager de iso-waarde kan zijn.

Van licht naar donker

Ga je juist van buiten naar binnen, dan ligt onderbelichting op de loer. Let daar goed op, want pas na een paar foto’s opmerken dat de beelden helemaal zwart zijn, is niet zo professioneel. Je hebt zó een belangrijk moment gemist op een bruiloft – onthoud dat. Blijf dus alert en kies snel voor een langere sluitertijd, een hogere iso-waarde en/of een groter diafragma (lager F-getal). Pas in het laatste geval natuurlijk op: hoe groter je diafragma, hoe meer onscherpte in je beelden sluipt. Dat is fraai bij een portret, maar niet bij een foto waarbij je eigenlijk meerdere elementen scherp in beeld wilt hebben. Kies dan eerder voor een hogere iso-waarde. Een beetje ruis kan minder kwaad dan onbedoelde onscherpte. Ken daarnaast je camera en weet tot welke iso-waarde je kunt gaan om bruikbaar beeld over te houden.

Camerastand

We gaan er natuurlijk van uit dat je je camera door en door kent. Maar vind je het nou toch lastig om heel snel te schakelen, zorg dan dat je een hulpstand van je camera gebruikt. Stel die in op de A/Av-stand (diafragmavoorkeuze) of de S/Tv-stand (sluitertijdvoorkeuze), zodat je nog maar één instelling hoeft aan te passen en de camera de rest doet.

Focus op scherpte

Niet alleen de lichtomstandigheden kunnen plots veranderen. Ook kan het voorkomen dat je snel moet schakelen tussen beelden waarin alles scherp is en beelden waarbij je kunt spelen met scherpte en onscherpte. Op een trouwdag kunnen momenten waarin de eisen qua scherpte verschillen elkaar soms snel opvolgen. Wees dus alert en weet hoe de instellingen effect hebben op de scherpte in je beelden.

Dat schakelen doe je natuurlijk door je diafragma aan te passen. Je laat ook meer of minder licht binnen door het diafragma groter of kleiner te maken. Een grotere diafragmaopening betekent een lager F-getal en minder scherptediepte, en andersom betekent een hoger F-getal een kleiner diafragma met meer scherptediepte.

Dynamiek

Een groepsportret maak je natuurlijk met veel scherpte en een klein diafragma, want iedereen moet scherp op de foto komen te staan. Een portret van één persoon kan daarentegen prachtig zijn met abrupt weglopende scherpte, en dus met een groot diafragma. Soms kunnen die momenten elkaar snel afwisselen. Bijvoorbeeld als mensen zien dat je een portret van iemand maakt en ze ook graag als groep op de foto willen staan. Wees je als fotograaf op zo’n moment bewust van de verandering en kies voor de bijbehorende instellingen. Want anders eindig je met een groepsfoto waarop alleen de voorste persoon scherp is afgebeeld.

Als iemand – bijvoorbeeld een kind – opeens snel en onverwacht reageert, is het voor jou als fotograaf belangrijk om dat te vertalen naar een kortere sluitertijd in verband met de op de loer liggende bewegingsonscherpte.

Balans

Denk ook aan je sluitertijd en je iso-waarde, want als je het diafragma verandert, heeft dat altijd invloed op die andere instellingen. Een kleiner diafragma betekent dat minder licht op de sensor valt, en dat je eventueel de sluitertijd moet verlengen en of de iso-waarde moet verhogen om toch een goed belicht beeld te krijgen. Een groter diafragma laat meer licht door en vraagt dus om een andere aanpak. Dan kun je juist werken met een kortere sluitertijd of een lagere iso-waarde. Toch blijft het altijd maatwerk, want bij weinig licht kan het nodig zijn om een groot diafragma in te stellen en toch een langere sluitertijd en een hogere iso-waarde te gebruiken. Misschien is flitsen dan de oplossing, want in dergelijke situaties loop je natuurlijk een groot risico op onbedoelde onscherpte. Kortom: als fotograaf ben je continu op zoek naar balans.

Zoom Academy

Dit artikel komt uit de volledige Cursus Trouwfotografie in Zoom Academy. Hierin leer je de technieken te beheersen die beweging in je foto’s brengen en nog veel meer.

Zo leer je onder andere:

• Alles over de voorbereiding van een bruiloft
• Welke momenten je absoluut mag missen
• Wat er allemaal in je cameratas moet zitten
• De afhandeling en bewerking na de bruiloft

Bekijk hier de volledige Cursus Trouwfotografie.