Tegenlicht gebruiken in je foto’s – Zo doe je dat!

9 mei 2023 09:59
redactiezoomnl

Er wordt vaak aangeraden om niet met tegenlicht te fotograferen. Je camera heeft moeite met de felle lichten die in de lens schijnen. Dit betekent echter niet dat je het nooit kunt gebruiken: tegenlicht kan juist een heel interessant beeld opleveren! Probeer het eens uit met de volgende tips.

Hoge contrasten

Bij tegenlichtsituaties krijg je te maken met een groot contrast. Het onderwerp op de voorgrond behoudt dan nog maar weinig details. Vaak is dit niet wat je wilt, maar het kan je wel prachtige silhouetten opleveren. Zorg ervoor dat de achtergrond juist belicht is: deze is namelijk veel lichter dan je onderwerp op de voorgrond. Door de felle lichten dat het tegenlicht je geeft zal er al snel een silhouet ontstaan. Gebruik een korte sluitertijd en een klein diafragma, zo kun je eenvoudig je foto onderbelichten. Dit is natuurlijk afhankelijk van de omstandigheden waarin je fotografeert. Kies ook voor een lage ISO-waarde, omdat ruis in de zwarte delen van je foto anders snel te zien is. Bij silhouetten ligt de nadruk op interessante vormen en lijnen. Zet je foto ook eens om in zwart-wit: het hoge contrast komt dan vaak nog beter tot zijn recht!

De laagstaande zon is een uitstekend middel om met silhouetten te spelen.
angelotus

Randgloed of haarlicht

Randgloed of haarlicht krijg je wanneer je onderwerp van achteren wordt belicht. Zo licht het haar van je model prachtig op wanneer de zon of een sterkte lamp zich achter je model bevindt. De lichtbron zelf hoeft niet op de foto. Naast dat het haar oplicht, komt het model ook los uit de omgeving doordat er veel contrast zit in je foto.

Door een grote lichtbron dichtbij te plaatsen, zoals een flitser, kun je het model met licht inpakken. Doordat de lichtstralen het model alleen aan de achterzijde raken, worden de contouren geaccentueerd. Hierdoor ontstaan er lichte randen rondom het onderwerp en ontstaat er een mooi contrast met de achtergrond. Lichtaccenten komen ook mooi naar voren wanneer je gebruik maakt van transparante materialen en doorschijnende lichtaccenten. De textuur van het materiaal komt hierdoor mooi naar voren.

Prachtig haarlicht
Foto: Chrizzie1979
Een randgloed in je foto, door het gebruik van tegenlicht. Foto: SybrinneS

Lensflares

Lensflare is een reflectie van een lichtbron in de lens die ontstaat wanneer er licht direct in het objectief valt. Deze zijn vaak te zien als een soort lichte gekleurde bollen. Met een zoom- en groothoeklens heb je hier sneller last van. Vaak zijn deze bijeffecten ongewenst, maar het kan ook juist iets extra’s toevoegen aan je foto. Wissel je standpunt en diafragma af totdat de lichtvlekken zo goed mogelijk je beeld in lopen.

Als je lensflare wilt voorkomen kun je gebruik maken van een zonnekap en eventuele filters of voorzetlenzen van je objectief verwijderen. Probeer ook je standpunt te wijzigen: een paar stappen opzij of je camera in een andere hoek draaien kan het probleem al verhelpen. Het is heel belangrijk dat je lens goed schoon is, wil je lensflare voorkomen. Lensflare zorgt vaak voor een waas over het beeld waardoor er een laag contrast ontstaan. Bedenk je daarom goed of de lichtvlekken écht een toevoeging zijn voor je foto.

Foto: ZoevanderVelden

Portretten

De juiste belichting bij een portret met tegenlicht blijft lastig. Belicht je het model goed, dan zal de achtergrond al snel uitgebeten zijn. En andersom, wanneer je een goed belichte achtergrond wilt, dan is het model al snel een silhouet. De oplossing is om zelf licht toe te voegen. Dit kun je bijvoorbeeld doen met een reflectiescherm. Door een reflectiescherm te gebruiken krijg je minder verschil tussen de achtergrond en je model. Je kunt het scherm gebruiken om flitslicht te weerkaatsen, of juist door het tegenlicht gebruiken. Een wit scherm geeft een neutrale tint en verzachtend licht, terwijl een zilver scherm een koele tint geeft.

Inflitsen kan zowel met een ingebouwde flitser als een reportageflitser. Het verschil is dat de ingebouwde flitser van voren flits, waardoor de diepte sneller uit de foto wordt weggehaald. De reportageflitser flitst los van je camera waardoor je foto minder vlak wordt. Gebruik hierbij een diffusor om het flitslicht af te zwakken. Door in een ruimte de flitser naar boven te richten, bijvoorbeeld op een plafond, krijg je een mooie egale belichting. In de open lucht is er niet altijd iets om te weerkaatsen, hierbij komt een reflectiescherm dus goed van pas.

Een andere manier om het verschil tussen onderwerp en achtergrond te verkleinen is door gebruik te maken van de spotmeting. Deze lichtmeetmethode meet het licht rond het scherpstelpunt, waardoor je camera het felle licht op de achtergrond niet meeneemt. 

Marchristan

Landschappen

Bij landschappen kan de felle zon zorgen voor een uitgebeten lucht. Laat je lichtbron uit de foto om minder last te hebben van deze vlekken, zonder het effect van de lichtbron te verliezen. Bij landschapsfotografie worden de mooiste plaatjes vaak aan het begin of aan het einde van de dag gemaakt. Het zonlicht is dan niet zo fel en de lucht is dan vaak prachtig gekleurd. Ook komen schaduwen jouw kant naarmate de zon of een andere lichtbron zich lager bevindt. De schaduwen nemen dan toe in lengte en intensiteit, wat een extra toevoeging kan zijn in je foto.

Een andere optie bij tegenlicht is het maken van een HDR foto. Hierbij creëer je door meerdere opnames samen te voegen een hoog dynamisch bereik. Met HDR kun je de contrasten bij tegenlicht wegwerken en voor- en achtergrond beide goed belichten in één foto. Lees hier hoe je een HDR foto maakt!

Een grijsverloopfilter is aan te raden bij landschapsfotografie. Het filter houdt het licht aan de bovenkant van het beeld tegen. De heldere lucht is nu een minder groot probleem voor een gelijkmatige belichting. Er zijn naast het grijsverloopfilter meerdere filters die bij goed van pas komen bij landschapsfotografie.

ArjanSijtsma

Tegenlicht geeft je de mogelijkheid om creatief aan de slag te gaan met je fotografie. Laat je niet tegenhouden door de moeilijke omstandigheden, maar ga aan de slag met deze tips!