Zo lui als een varken

Het penseelzwijn heeft een opvallend rode vachtkleur. Over de rug loopt een vage, witte streep. Ook heeft het dier een wit gezichtsmasker, rond de ogen, op de wangen en op de kaak. De snuit en het voorhoofd zijn zwart. Op de wangen zitten witte kwastjes, en het uiteinde van de grote, bladvormige oren zit een lange witte haarkwast, het penseel. De haren op de kaak en de flanken zijn langer dan de rest van de vacht. Het penseelzwijn heeft een kop-romplengte van 1 tot 1,5 meter, een schouderhoogte van 55 tot 80 centimeter en een gewicht van 45 tot 130 kilogram. De dunne staart is 30 tot 45 centimeter lang. Mannetjes zijn iets groter dan vrouwtjes. Ook heeft het mannetje herkenbare knobbels aan beide zijden van de snuit en vrij kleine, scherpe slagtanden.