Molen de Onrust

Molen De Onrust is gebouwd in 1809 om het Naardermeer te bemalen. In 2009 viert Natuurmonumenten haar tweehonderdjarige bestaan! De molen regelt het waterpeil van dit moerasgebied, zonder ondersteuning van een ander gemaal. In het Naardermeer wordt de natuur met natuurlijke kracht onderhouden. Het hele Naardermeergebied heeft een eigen waterhuishouding. Vroeger was er genoeg water in het Naardermeer. Regenwater uit het hooggelegen Gooi kwam via de bodem in de laagveengebieden omhoog als kwelwater. Door drinkwaterwinning, daling van de grondwaterstand in omliggende polders en afvoer van regenwater door het riool is er minder water beschikbaar. In de winterperiode stijgt door neerslag het waterpeil van het Naardermeer. Molen De Onrust maalt in die tijd overtollig water in de richting van de Vecht. Zomers is er in het gebied juist veel water nodig voor de groei van planten. Ook verdampt water door wind en zonnewarmte. Vaak moet er water ingelaten worden om een goed waterpeil te handhaven. Vroeger ging dat heel gemakkelijk: de sluisdeur in de molen werd opengezet en Vechtwater stroomde in het meer tot het gewenste peil bereikt was. Nu doen we dit niet meer. Een kleine waterzuiveringsinstallatie haalt eerst de fosfaten uit het rivierwater. Het schone water stroomt daarna in het Naardermeer. Krachtige poldermolen Het scheprad van De Onrust heeft een waterverplaatsing van ongeveer 10 m3 per omwenteling. Het wiekenkruis draait hiervoor twee keer rond. Om een peilverlaging van 1 cm te krijgen, is één dag (ongeveer 16 uur) met goede wind nodig. Molenaars Natuurmonumenten is eigenaar van Molen De Onrust. Enthousiaste vrijwillige molenaars houden de molen draaiende. Tijdens het winterseizoen draaien ze vaak, soms een paar dagen per week. In de zomer laten ze de molen zonder scheprad draaien om hem in conditie te houden. Ook voeren zij dan onderhoud en kleine reparaties uit. Op de meeste zondagen, als de blauwe wimpel op de molen wappert, ontvangen de molenaars belangstellenden van 11.00 tot 16.00 uur. Verder is de molen te bezoeken op afspraak.