Kruiend ijs

Zoetwatermeren kunnen spectaculair bevriezen. Grotere meren zoals het Markermeer en IJsselmeer hebben bijna altijd wel golven, en dit werkt directe bevriezing van het wateroppervlak tegen. Eerst vormen zich kleine ijsschotsen, die naar de kust drijven onder invloed van de wind. Deze schotsen vormen zo een ijsveld op het water dat de golven dempt, en uiteindelijk vriezen alle schotsen aan elkaar vast tot een massa. Voordat dit gebeurt schuren de schotsen voortdurend langs elkaar heen en schrapen zo stukjes ijs van elkaar af; elke schots krijgt zo een witte rand. Zulk ijs is dus totaal niet geschikt om op te schaatsen. Wanneer grotere delen van het meer bevriezen beginnen de platen, die soms een paar vierkante kilometer groot zijn, langzaam tegen elkaar te bewegen onder invloed van de wind en stroming. Dit heeft kruiend ijs tot gevolg: de ijsschotsen worden met kracht gebroken en op elkaar gestapeld langs de dijken langs het meer. Dit hoeft niet alleen bij dun ijs te gebeuren; soms kruit het ijs bij een dikte van meer dan 20 cm. De stapels ijs worden dan hoog, en het geluid is oorverdovend.