Een avondfoto perfectioneren in Adobe Lightroom

Wij laten je zien hoe je deze cityscape van de Pier van Scheveningen optimaliseert in Adobe Lightroom Classic. De bewerkingen die je gaat toepassen vind je terug in elke fotobewerker, dus in plaats van Lightroom kun je ook gerust ook Adobe Photoshop of een heel andere fotobewerker gebruiken. Daarnaast gebruik je deze bewerkingen in nagenoeg elke nachtelijke cityscape, waarmee dit meteen een mooie oefening is voordat je jouw eigen avond- en nachtfoto’s onder handen neemt.

De oorspronkelijke avondfoto van de pier van Scheveningen.

Lenscorrecties

Zodra de foto in Lightroom is geïmporteerd schakel je over naar de Ontwikkelen-module. Vaak kun je het rijtje bewerkingen rechts op het scherm min of meer van boven naar beneden aflopen. Voordat je begint, is het echter wel belangrijk dat je één bewerking die een heel stuk lager staat alvast toepast. Het gaat om het onderdeel Lenscorrecties. Schakel hier de opties Kleurafwijking verwijderen en Correcties profiel inschakelen in.

Als het goed is, zie je dat de door jou gebruikte camera en lens nu automatisch herkend worden, zodat de juiste correcties op de foto worden aangebracht. Geef het anders zelf aan bij Merk, Model en Profiel. Let op dat als onderaan dit onderdeel de tekst Ingebouwd lensprofiel toegepast staat, alle lenscorrecties automatisch al zijn aangebracht door Lightroom. In dat geval ben je klaar en kies je dus niet ook zelf nog een profiel uit.

Onze voorbeeldfoto heeft een ingebouwd lensprofiel en is daardoor al gecorrigeerd.

Kleur verbeteren

Nu het lensprofiel is toegepast en het beeld is gecorrigeerd, zie je pas echt goed waar je aan toe bent. Dan is het tijd om de kleurweergave en de belichting te optimaliseren. De volgorde waarin je dit doet maakt niet zo heel veel uit. Wij pakken eerst de witbalans aan. De kleuren komen hier al aardig overeen met hoe wij ze willen hebben, daarom is het vooral een kwestie van smaak hoe jij ze bijstelt.

Door Temperatuur naar links te schuiven, koel je de foto af. De kleuren worden dan realistischer, maar je verliest veel van de sfeer als je te ver doorschuift. Bij een waarde van 4500 zit je goed wat betreft natuurlijke én sfeervolle uitstraling. Wat ook kan, is nog verder naar rechts gaan richting 5500 of zelf 6000 voor een extra kleurrijke uitstraling.

Wij kiezen in dit geval voor een witbalans van 5500. Nadeel is wel dat we hierdoor de mooie donkerblauwe tint in de lucht verliezen, maar dat lossen we straks weer op. Verder is er nog de schuifregelaar Kleurtint om een groene of magenta kleurzweem te corrigeren, maar dat is in deze foto niet nodig.

We kiezen een andere witbalans voor warmere kleuren.

Belichting optimaliseren

Complicatie bij nachtelijke cityscapes is dat er een groot contrast is tussen delen van de foto waar fel kunstlicht aanwezig is en gebieden waar dit licht amper doordringt. In het veld hebben wij zo belicht dat de hooglichten net niet overbelicht zijn. Daardoor zijn de schaduwen iets donkerder dan wij willen. Al valt het in deze foto nog reuze mee, want het licht is vrij egaal verdeeld doordat er zoveel verlichting op de pier aanwezig is.

Schakel eerst de overbelichtingswaarschuwing in, door in de rechter bovenhoek van het histogram het pijltje aan te klikken zodat dit oplicht. Daaruit blijkt dat alleen bij de galerij rechts een summiere overbelichting is, die wij naar verwachting volledig kunnen verhelpen dankzij de informatie in het raw-bestand.

Gebruik vervolgens als eerste Belichting om de algehele helderheid van de foto te regelen. In deze foto is dat niet echt nodig, maar stel dat het beeld wat aan de donkere kant was geweest, dan zouden we hier bijvoorbeeld +0,5 kunnen gebruiken om dit alvast te corrigeren.

Donkere delen

Daarna gebruik je Hooglichten en Schaduwen om de lichte en de donkere delen van de foto beter in balans te brengen. Met Hooglichten op -35 heffen we de overbelichting bij de galerij op, maar daarmee wordt de reflectie op het zand eronder meteen ook gedimd – en dat willen we niet. Daarom laten we in deze foto Hooglichten gewoon op 0 staan en pakken we de galerij straks aan met een lokale bewerking.

Schaduwen zetten we op +50 om de minder verlichte delen, zoals de zuilen onder pier, beter in beeld te krijgen. Om te voorkomen dat de foto hierdoor te vlak wordt, schuiven we aanvullend Zwarte tinten naar -15 om net wat meer contrast toe te voegen. Ook Contrast zetten wij op +15 om de foto nog iets meer pit te geven. Experimenteer vooral ook zelf met verschillende waarden bij al deze schuifregelaars, om de foto helemaal naar jouw smaak te krijgen.

We maken de schaduwen lichter en aanvullend de donkere partijen extra donker.

Detaillering

Nog steeds in het onderdeel Standaard gebruik je Textuur om de details nog wat meer te accentueren, zonder dat je hiermee de kleuren beïnvloedt. Een lichte verscherping van bijvoorbeeld +10 volstaat hier prima. Helderheid (hier op +15) gebruik je om het microcontrast te verhogen waardoor alles er net wat beter uitspringt. Gebruik je een negatieve waarde, dan verlaag je de scherpte, waardoor een wat zachte, dromerige sfeer ontstaat.

Doorgaans gebruik je Levendigheid om de kleuren op te frissen, maar in deze foto heeft dat het onaangename bijeffect dat de lucht lelijker wordt. Daarom laten wij Levendigheid voor de verandering met rust en zetten in plaats daarvan Verzadiging op +15. Dit geeft gelukkig een veel natuurlijker resultaat.

We verbeteren de detaillering en verhogen de kleurverzadiging.

Verlichting dimmen

Onze foto ziet er nu al een stuk beter uit. Wel is door de aanpassingen die wij zojuist hebben aangebracht de overbelichting in de lichtste fotodelen alsnog ietsjes toegenomen. Geen probleem, dat lossen wij meteen even op. Omdat we alleen de felste delen van de verlichting op de pier een fractie willen dimmen, is hier een lokale bewerking nodig. Op die manier blijft de helderheid van de reflectie op het zand en in de overige fotodelen volledig intact.

Om het pijnpunt aan te pakken kies je het Aanpassingspenseel (sneltoets K) dat je rechts onder het histogram vindt. Je krijgt nu een groot aantal schuifregelaars te zien, waarvan je vast al een stel herkent uit het onderdeel Standaard van daarnet. Behalve dat de waarden die je hier instelt alleen van toepassing zijn op fotodelen waar je straks met dit penseel overheen schildert.

Stel Hooglichten om te beginnen maar eens in op -25 en regel het penseel zo af dat je precies over de felste lampdelen van de pier kunt schilderen. De penseelgrootte stel je makkelijk in met de [-toets en ]-toets, met het draaiwieltje bovenop je muis, of met de schuifregelaar Grootte rechts onderaan. Zet Doezelaar meteen even op ongeveer +35 of +50 zodat je mooie geleidelijke overgangen krijgt waar je over enkele ogenblikken de aanpassingen aanbrengt.

Schilder vervolgens over de probleemgebieden, of klik erop als het om kleine gebieden gaat. Aan de rode overbelichtingsmarkering merk je dat je het probleem hier niet volledig mee verhelpt. Verander je Hooglichten naar -35 dan gaat het al beter en bij -50 ben je bijna alle overbelichte fotostukjes kwijt. Op zich is het geen ramp als hier en daar een gebiedje iets te licht is, zolang het maar geen belangrijk deel van de foto is waar je per se details in wilt blijven zien.

Lampen die in gebrouwen branden of lantaarnpalen langs een weg zijn altijd zo fel, dat je die doorgaans niet volledig kunt herstellen. Wel de omgeving waar dat felle lamplicht valt. Tenzij je een HDR-foto maakt door een aantal foto’s met verschillende belichtingen te combineren, dan is het wel mogelijk. Vind je de galerij toch nog te fel, dan mag je het verlichte deel ervan ook volledig inschilderen met het penseel en zelfs Hooglichten op -100 zetten om de helderheid flink te dempen.

Het aanpassingspenseel vind je helemaal rechts onder het histogram.

Optioneel schuif je Hooglichten helemaal naar -100 en schildert de volledige galerij in.

Stralend blauw

In een van de eerste stappen hebben we de witbalans van de foto verbeterd, zodat we sprekendere kleuren kregen. De pier en de voorgrond zijn hierbij inderdaad verbeterd, maar de donkerblauwe kleur van de lucht zijn we hierbij helaas een beetje kwijtgeraakt. Zoals beloofd gaan we dit nu herstellen.

Dat kan op meerdere manieren die allemaal best veel op elkaar lijken. Het idee is de lucht in deze foto te selecteren, zodat je een lokale kleurbewerking kunt doen. Dat kan dus prima met het Aanpassingspenseel dat je daarnet al hebt gebruikt. Vanwege de variatie gebruiken we in dit geval het Gegradueerd filter (sneltoets M). Ook dit digitale verloopfilter vind je pal onder het histogram rechts bovenin.

Klik met de muis ergens boven de pier en sleep met ingedrukt muisknop een stukje omlaag. Hiermee breng je een verloop aan waarin de bewerking die je nu toevoegt langzaam uitdooft. Zodat wel de lucht wordt veranderd, maar niet de pier en de voorgrond die zich onder het verloop bevinden. Probeer de pier zoveel mogelijk buiten het verloop te laten, of onder de middelste lijn van dit verloop te laten vallen. Op die manier blijft het paars van de pier (links) nagenoeg onaangetast.

Zet nu eerst alle schuifregelaars die je rechts ziet netjes op nul. Schuif daarna de regelaar Temperatuur naar links om de kleur van de lucht kouder oftewel blauwer te maken. Kies bijvoorbeeld als waarde -35. De kleurtint eronder mag gerust naar -25. Wil jij een andere blauwtint hebben, speel dan met beide schuifjes tot je de gewenste kleur hebt. Omdat we daarnet de kleurverzadiging van de volledige foto hebben verhoogd, brengen we ook het schuifje Verzadiging nog even naar -25 om de lucht natuurlijker te maken.

Met het Aanpassingspenseel kun je deze bewerking dus ook aanbrengen, met als voordeel dat je dan netjes helemaal rondom de pier kunt schilderen om echt alle stukken lucht mee te nemen in de bewerking. Zelfs tussen de tientallen pilaren als je dat wil. Het goede nieuws is, met het Gegradueerd filter kan dit ook. Zet het verloop dan eerst een stuk lager waardoor nagenoeg alle lucht boven de pier boven het verloop komt te zitten.

Klik daarna in de kopregel vlak boven de schuifregelaars op Penseel. Nu kun je de bewerking in je foto schilderen, net als met het Aanpassingspenseel dus. Houd je tijdens het schilderen de Alt-toets ingedrukt, dan wis je de bewerking. Daardoor is het mogelijk om de pier die nu in en boven het verloop zit, alsnog weer uit de bewerking te halen. Druk hierbij af en toe op de O-toets om het masker aan te zetten, dan zie je precies welke delen van de pier wel en niet door het verloopfilter worden geraakt.

Trek een verloop in de lucht om Temperatuur, Kleurtint en Verzadiging alleen lokaal aan te passen.

Schilder de pier weer uit het verloop via de optie Penseel.

Laatste loodjes

In principe is de foto nu klaar. Wat eventueel nog kan is de lichtjes van de schepen aan de horizon wegpoetsen, want die leiden toch wel een beetje af. Daar gebruik je het gereedschap Vlekken verwijderen (sneltoets Q) voor. Zoom in op de foto zodat je het stukje horizon met scheepslichten groot in beeld ziet en klik of sleep de storende lichtvlekjes weg.

Plaatst Lightroom het verkeerde beeldmateriaal over de vlek waardoor de foto ineens lelijker wordt in plaats van beter, draai de bewerking dan snel weer terug en probeer het opnieuw. Of sleep het gemarkeerde brongebiedje zelf naar een betere bronlocatie.

Deze foto is vanaf statief gemaakt en bevat nagenoeg geen ruis. Mocht je uit de hand gefotografeerd hebben met een hoge ISO-waarde, ga dan tot slot nog even naar het onderdeel Details en verander onder het kopje Ruisreductie de schuif Luminantie tot je de meest storende ruis kwijt bent. Zoom wel eerst in tot 100% zodat je de detaillering goed ziet. Verscherp het eindresultaat eventueel nog een beetje met Hoeveel onder het kopje Verscherpen en dan ben je klaar!

Werk de scheepslichten aan de horizon meteen ook even weg.

Het eindresultaat: