Wat gebeurt er eigenlijk achter die ene nieuwsfoto die viraal gaat? Hoe voelt het om midden in een heftige situatie te staan, camera in de hand, terwijl de wereld om je heen in brand lijkt te staan? De driedelige documentaire Achter de Lens van RTV Utrecht in samenwerking met DocHuis laat zien wat het betekent om persfotograaaf te zijn in Nederland - en dat dat een stuk minder veilig is, dan je misschien denkt.
Foto: Drupje001 - ISO 100 · ƒ/9 · 1/400s · 31mm
In de serie worden drie persfotografen uit de provincie Utrecht gevolgd. Ze voeren hun werk met passie en toewijding uit, maar krijgen ook regelmatig met weerstand of gevaarlijke situaties te maken. De makers nemen je mee in hun wereld: van het moment dat de pieper gaat, tot het klikken van de sluiter.
Drie gezichten van persfotografie
De eerste aflevering opent met geweld tegen een persfotograaf. Het gevaar van het vak is eigenlijk direct duidelijk. Sinds 2020 zijn er bij PersVeilig meer dan duizend meldingen van geweld gemaakt. Het is duidelijk dat ook in Nederland de agressie tegen journalisten stijgt.
In de tweede aflevering duiken we in de samenwerking tussen pers en politie. In theorie staan beide partijen aan dezelfde kant: ze willen dat de samenleving goed geïnformeerd blijft. In de praktijk wringt dat soms. Mag je dichterbij komen? Waar ligt de grens tussen journalistiek werk en het hinderen van hulpdiensten? Goede communicatie is dan ontzettend belangrijk.
In de derde aflevering volgen we fotograaf Raymond, die tijdens Koninginnedag 2009 getuige was van de aanslag in Apeldoorn. Terwijl chaos uitbrak, bleef hij fotograferen — niet uit kilte, maar omdat hij voelde dat dit vastgelegd moest worden. Zijn verhaal is aangrijpend en laat goed zien welke mentale impact dit werk kan hebben. Een fotograaf is geen toeschouwer op afstand, maar een mens die midden in het nieuws staat en dat probeert te begrijpen door het vast te leggen.
Het doel van Achter de Lens
Achter de Lens maakt duidelijk dat persfotografie veel meer is dan het maken van een mooi plaatje. Het gaat over journalistieke verantwoordelijkheid en over journalistieke vrijheid. De makers willen laten zien dat deze fotografen niet alleen nieuwsbrengers zijn, maar ook beschermers van de waarheid; mensen die de werkelijkheid zichtbaar maken, ook als die pijnlijk of confronterend is.
Tegelijkertijd is het een oproep om meer respect en begrip te tonen voor hun werk. Veel fotografen krijgen te maken met agressie, scheldpartijen of online haat. De documentaire laat zien dat dit niet alleen onterecht is, maar ook gevaarlijk: als fotografen hun werk niet veilig kunnen doen, komt betrouwbare nieuwsvoorziening in het gedrang.
Of je nu zelf interesse hebt om de persfotografie in te gaan, of gewoon geïnteresseerd bent in nieuws en beeldvorming: Achter de Lens is het kijken waard. De documentaires zijn eerlijk, soms confronterend, maar vooral verhelderend. Het is iets om van te leren en om te onthouden. Benieuwd geworden? Bekijk aflevering 1 hieronder. Of check alle afleveringen via deze link.
Opmerkingen