Techniek en creativiteit: fotografeer vooral op smaak

29 mei 2024 10:46
redactiezoomnl

In de fotografie zijn er ontzettend veel regels en ook de techniek in je camera doet je als fotograaf soms duizelen. Ben daarom altijd op je hoede en vergeet niet waar het in feite om draait: mooie beelden maken. Zoek daarom naar een balans tussen techniek en creativiteit.

Het gevaar van al te veel op de regels letten is dat er weinig of niets meer aan de verbeelding of de creativiteit wordt overgelaten. Dan eindig je met een beeld dat technisch weliswaar klopt en waar op dat gebied geen speld tussen is te krijgen, maar waar visueel helaas weinig meer aan te beleven valt. In dat geval zou je kunnen zeggen dat je doel om een goed belicht beeld te maken ten koste gaat van het doel om een interessant en mooi beeld te creëren.

Dat gevaar ligt op de loer, zeker in de fase waarin je als fotograaf op zoek bent naar meer technische basis. Die fase volgt meestal op de eerste ontdekkingsfase waarin je vanuit creativiteit en onbevangenheid de camera oppakt en aan de slag gaat. Toen heb je misschien beeld gemaakt dat vooral visueel aantrekkelijk was. Prachtige en creatieve foto’s waren dat, die misschien technisch tekortschoten. Vaak gaat het dan over de belichting, of over de scherpte. Misschien lag de scherpte net op de verkeerde plek, of had je een voor die situatie te hoge iso-waarde gebruikt. Dat zijn fouten die je toen niet zag, maar waar je je nu misschien sterk aan kunt storen omdat je technische kennis enorm is toegenomen.

Die toename aan kennis is zonder meer een pluspunt en het laat alleen maar zien dat je serieus met het fotograferen bezig bent. De moeilijkheid ligt daar waar je een balans moet zoeken tussen het gebruik van die kennis en de inzet van intuïtie en creativiteit. Daar ben je immers naar op zoek; een evenwichtig gebruik van al deze elementen. Het kan daarom helemaal niet veel kwaad om weer terug te keren naar de manier waarop je in die eerste fase aan het fotograferen was. Natuurlijk kun je dat enthousiasme en die vrijheid vervolgens combineren met de technische kennis die je later hebt opgedaan. Uiteindelijk ben je als fotograaf op zoek naar een balans; een balans tussen technische en visuele perfectie.

Het ligt voor de hand om te denken dat je dus streeft naar een 50/50 verdeling van techniek en visueel spektakel. Toch hoeft dat niet zo te zijn, want we zijn een sterke voorstander van het geven van voorrang aan het visuele spektakel – zo lang de techniek maar op orde is. Dat kan uiteindelijk best een 20/80 verdeling opleveren. Onthoud dit: maak nooit een technisch perfect beeld dat visueel weinig te bieden heeft. Andersom heb je meer marge: een beeld dat qua onderwerp en uitvoering klopt, maar technisch tekortschiet is nog altijd veel aantrekkelijker dan het tegenovergestelde. Fotografeer daarom ‘op smaak’, net zoals je tijdens het koken ook niet alleen let op de ingrediënten en een strikte opvolging van het recept. Het gaat uiteindelijk toch om de smaak van je gerecht. Als je je tafelgenoten een nietszeggend maal voorschotelt is het natuurlijk ook niet genoeg om te zeggen dat je toch echt precies het recept gevolgd hebt. Alleen weten hoe je een pan gebruikt is niet genoeg, het gaat om het juiste gebruik van die pan. Dat is bij fotografie hetzelfde verhaal: ken de techniek, maar zet deze in om een beeld te maken dat visueel de aandacht trekt.