Tips - Portretten met harde en zachte schaduwen

1 april 2025 10:46
1 april 2025 10:46
Redactie Zoom.nl

Als het zonnetje buiten schijnt is het heerlijk om naar buiten te gaan en te fotograferen. Echter is het voor portretten niet altijd geschikt om te fotograferen in de felle zon. In dit artikel leggen we uit waarom, en wat je kan doen om dit probleem aan te pakken!

Direct zonlicht is een hele felle en harde lichtbron. Ondanks dat de zon zo gigantisch groot is, is het vanaf de aarde een klein bolletje en zorgt daarom voor harde schaduwen. Doordat de zon zorgt voor harde schaduwen is het fotograferen van portretten in direct zonlicht is niet altijd geschikt. Sterke contrasten in het gezicht zorgen voor een harde en rauwe uitstraling. Vooral onder de neus en ogen kan het harde zonlicht zorgen voor ongewenste schaduwen. Dat kan een stijlkeuze zijn voor een foto, maar in veel situaties komt zacht licht mooier over voor een portret.

Gelukkig zijn er een paar alternatieven als je toch buiten met zonlicht wil fotograferen. Zo kun je de schaduw opzoeken voor indirecter en zachter licht, en zijn er verschillende mogelijkheden om de schaduwen op te lichten.

Foto: Jiscafotografie

Zoek de schaduw op

Als je midden op de dag in de felle zonlicht wil fotograferen, zoek dan met je model de schaduw op. De schaduw geeft egaler licht omdat de lichtbron niet direct op je onderwerp schijnt. Zoek een mooie omgeving met een mooie achtergrond en een egale schaduw. Belangrijk is wel dat je wel goed moet kijken naar de achtergrond die je gebruikt. Als daar de zon nog hard aan het schijnen is wordt die achtergrond vaak meteen overbelicht.

Hetzelfde probleem krijg je als je bijvoorbeeld onder een boom gaat staan. Soms vallen er dan nog zonnestralen door het bladerdek heen, waardoor je weer sterke contrasten creëert in het gezicht tussen licht en donker. Zoek dus een locatie met een egale schaduw en het licht zal meteen vriendelijker en zachter om het gezicht van je model heen krullen.

Foto: bvdbv

Werken met een reflectiescherm

Een reflectiescherm kan je goed uit de brand helpen als je te maken krijgt met lastige lichtsituaties. Het reflectiescherm is handig omdat je zelf het licht zo om je model kunt vormen dat de schaduwen worden opgelicht.

Let er bij het positioneren van het reflectiescherm op wat het met de schaduwen gebeuren. Wil je het scherm vooral gebruiken om schaduwen op te lichten, kijk dan goed naar de schaduwen in het gezicht van het model.

Daarnaast kun je als vuistregel aanhouden: hoe dichter je het scherm bij het model houdt, hoe sterker het licht is dat teruggekaatst wordt. Door te spelen met de afstand tussen het reflectiescherm en het model kun je zelf dus de lichtintensiteit aanpassen.

Reflectieschermen bestaan er in verschillende kleuren. De kleuren van het reflectiescherm hebben echt invloed op de kleur en de warmte van het licht dat terugkaatst. Een goudkleurig reflectiescherm geeft een hele gouden en warme gloed aan het onderwerp. Een zilveren scherm daarentegen is juist een stuk kouder qua kleurtoon. Het ligt dus aan de situatie en het gewenste effect dat je wilt creëren welk scherm je uiteindelijk kunt gebruiken.

Foto: milk

Een neutralere optie is een wit reflectiescherm. Deze geeft geen speciale kleurtoon aan het model maar weerkaatst alleen het licht. Echter reflecteert het witte scherm ook wat minder licht, dus in omstandigheden met erg weinig licht is een reflectiescherm met reflecterende folie soms wel het handigst. Fotografeer je onder redelijk felle omstandigheden, dan is het witte scherm juist mooi omdat deze een wat natuurlijker licht geeft.

Er zijn ook reflectieschermen met een patroon erin verwerkt. Men noemt dit een zebrapatroon, en heeft afwisselend strepen met goud en zilver. Dit reflectiescherm valt qua kleurtoon een stuk gematigder op het model, en geeft dus niet meteen een hele warme of koude gloed.

Werken met een diffuser

Er bestaan ook diffuus schermen die je kunt gebruiken om het felle licht dat op het model schijnt wat te matigen. Deze schermen zet je tussen de lichtbron en het model in, om een eventueel harde lichtbron wat zachter te maken. Dus als je een diffuser gebruikt plaats je die tussen de zon en het model. Zo krijg je ook minder harde schaduwen in het gezicht. Let er wel op dat je diffuus scherm groot genoeg is om het licht te matigen over het hele gedeelte van je portret.

Flitsen

Als laatste heb je ook de optie om de schaduwen op te lichten door te flitsen. Een reportageflitser of een andere lichtbron kun je gebruiken om de harde schaduwen wat zachter te maken. Richt de flitser op de plekken waar je graag de schaduwen zou willen oplichten. Een reportage flitser is een korte krachtige lichtbron, maar kleine lichtbron, dus kan ook zorgen voor harde schaduwranden. Wil je met een flitser mooie zachte schaduwen creëren? Zorg er dan voor dat je het lichtoppervlak van de flitser groter wordt, door een softbox of diffuser te gebruiken.

©Ed Jachimowicz

Foto: ejfotografie

Watch on YouTube