Landgoed Verhildersum 2

We gaan even rond om de Borg . fijn weekend gr Bets . Familie OnstaDe naam is ontleend aan de naam 'Verhildert', waarbij Ver staat voor "vrouw, adellijke dame" en Hilde(rt) de eigennaam vormde. Wanneer deze vrouw leefde is echter onbekend. De uitgang -um in Verhildersum staat net als bij bijvoorbeeld de Fraeylemaborg voor "heem, huis". De borg dateert -als heerd- in eerste aanleg uit de 14e eeuw, maar het duurde tot begin 17e eeuw alvorens het een borg werd. In 1398 wordt ene Aylko Ferhildema genoemd, die dezelfde is als Aylko Onsta uit Sauwerd. De achternaam zou erop kunnen wijzen dat hij op Verhildersum heeft gewoond. Of er later leden van de familie Onsta woonden is niet bekend, maar het wordt zeer waarschijnlijk geacht dat de Onsta's ook later de borg in bezit hielden. Een aanwijzing daarvoor is dat de borg net als de Onstaborg in zowel 1400 als 1514 werd verwoest door de stad-Groningers. In de tussentijd wordt de borg echter niet genoemd onder de edele heerden van Leens en verdere gegevens over de borg ontbreken vrijwel geheel. In een document wordt melding gemaakt van de heropbouw van de borg na 1514 voor de som van 1200 goudstukken exclusief bouwhuis, brouwhuis, stal en brug. Een latere melding over de Onsta's dateert uit de late 16e eeuw, toen eerst Aepke Onsta en vervolgens diens zoon Eylco Onsta renten uit de heerd Verhildersum verkochten. Nadat eigenaar Aepke in 1564 overleed wordt in 1576 Ecke Claessen genoemd als bewoner van de borg en wordt geklaagd over overlast door -in verband met de Tachtigjarige Oorlog- ingekwartierde soldaten met hun twee vrouwen en een kind. Eylco Onsta vluchtte tijdens de oorlog naar Oost-Friesland, maar liet zich desondanks nog wel hoofdeling noemen van zowel Wetsinge, Sauwerd als Verhildersum. In de praktijk werd echter in 1587, ruim twintig jaar na de dood van Aepke, bij de boedelscheiding geregeld dat niet hij, maar zijn zus Hidde Onsta samen de borg Verhildersum kreeg. Verhildersum bestond toen uit een heerd met een oppervlakte van 150 jukken (ca. 75 hectare), waarop onder andere 'het oude steenhuis' was gelegen.