T-34/85

De T-34/85 had al een hoofdrol gespeeld in de Slag om Stalingrad, maar zou zijn echte waarde voor de overwinning laten zien tijdens en na de Slag om Koersk, het beslissende keerpunt van de Tweede Wereldoorlog. In 1943 bereikte de T-34-productie het hoogtepunt met 15.712 stuks voornamelijk van een type met een zeshoekige toren: de T-34 model 1943, die ondanks zijn naam al in 1942 verschenen was. De Duitse tankproductie bleef echter groeien en benaderde de Sovjetproductie steeds meer, terwijl de kwalitatieve achterstand omsloeg in een voorsprong door de introductie van de Tiger en de Panther. Ironisch genoeg leidde dit tot de Duitse ondergang. Hitler werd erdoor verleid een poging te wagen het strategisch initiatief te herwinnen. Hoewel de Sovjetverliezen bij Koersk enorm waren, kostte pure slijtage van de Duitse tanks Hitler zijn inzetbare pantserreserve. Hierop lanceerde Stalin een onafgebroken reeks offensieven waardoor het Duitse leger niet meer de kans kreeg zich te herstellen.Dat was alleen mogelijk doordat de T-34 productie even hoog bleef, ondanks dat de kwaliteit van de tank enorm werd verbeterd door over te gaan op de T-34-85 (in het westen vaak aangeduid als T-34/85) met driemanskoepel en een veel krachtiger 85 mm kanon, waarvan er eind 1943 al honderd gebouwd, maar nog niet afgeleverd waren. In 1944 werden er 10.663 van geleverd, plus 3723 van wat nu de T-34-76 heette voor een totaalproductie van 35.120 van de laatste hoofdversie; in 1945 zouden er tijdens de oorlog (tot de Japanse capitulatie) nog eens 8830 T34-85's gebouwd worden voor een totaal van 54.213 T-34's. De totaalproductie over heel 1945 was 12.551; over 1946, toen de massaproductie van tanks in het hele land voor vijf jaar werd stopgezet, 2701 voor een totaal van 25.915 T-34-85's. De totale Russische productie van de gevechtstank bedroeg aldus 61.135 stuks. Daarnaast zijn er nog een aantal chassis gebouwd; de schattingen over de chassisproductie die niet voor gemechaniseerd geschut bestemd was variëren van 61.293 tot 61.382. De verschillen zijn het gevolg van discrepanties tussen de fabrieksproductiecijfers en de ontvangststaten van het leger.