Z
Zeeland
door: keeswielemaker, peace, hierismarco
Zeeland (Zeeuws: Zeêland) is een provincie in het zuidwesten van Nederland. Zeeland grenst aan de Nederlandse provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant en de Belgische provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en (voor een klein stuk) Antwerpen. Zeeland telt 381.369 inwoners (31 mei 2009), bestuurlijk centrum van de provincie is de hoofdstad Middelburg. Het bijvoeglijk naamwoord is Zeeuws en de bewoners heten Zeeuwen.
Cultuur en folklore
Vooral het agrarische Zeeland heeft heel lang zijn eigen cultuuruitingen kunnen vasthouden. Bekend zijn de Zeeuwse klederdrachten, die nu nog wel door oudere vrouwen worden gedragen en bij speciale gelegenheden veelvuldig worden aangetrokken. De boeren op Walcheren onderhouden de traditie van het ringsteken: op een feestdag in augustus probeert men gezeten op een (Zeeuws) paard een lans door een ring te steken. Ook de streekproducten, zoals de boterbabbelaars en de bolussen, worden sterk met Zeeland geassocieerd en vinden bij toeristen gretig aftrek. Verder worden de dialecten tot het Zeeuwse cultuurgoed gerekend, en associeert men de provincie sterk met de Gereformeerde Gemeenten.
Wapen
Het Zeeuwse wapen laat een leeuw zien, die worstelt met de golven. De wapenspreuk luidt Luctor et Emergo (Latijn voor 'ik worstel en kom boven'). De relatie tussen wapen en spreuk lijkt overduidelijk, maar schijn bedriegt. Eigenlijk bestaat het Zeeuwse wapen uit twee gedeelten: de bovenste helft toont een 'klimmende leeuw', voor de helft afgebeeld, en de onderste helft toont geen zee, maar zes golvende banen. Bovendien slaat de tekst niet op het gevecht met de zee, maar op het gevecht met Spanje in de Tachtigjarige Oorlog.
Geografie
Provincie Zeeland (2009) met indeling van gemeenten en impressie van het landschapDe provincie bestaat uit een aantal schiereilanden die ooit losse eilanden waren. De naam "Zeeland" is hiervan afgeleid. De schiereilanden en de voormalige eilanden zijn:
Tholen (voormalig eiland)
Sint Philipsland (schiereiland)
Schouwen-Duiveland (voormalig eiland)
Noord-Beveland (voormalig eiland)
Zuid-Beveland (schiereiland)
Walcheren (voormalig eiland)
Zeeuws-Vlaanderen is geen eiland of schiereiland, maar is vanuit de rest van Nederland alleen door de Westerscheldetunnel of over land via België te bereiken.
De belangrijkste zeearmen tussen de (schier)eilanden zijn:
Westerschelde tussen Zeeuws-Vlaanderen en Walcheren / Zuid-Beveland
Veerse Meer tussen Noord-Beveland en Zuid-Beveland / Walcheren.
Oosterschelde tussen Noord-Beveland / Zuid-Beveland en Schouwen-Duiveland. De eilanden Tholen en Sint Philipsland splitsen de Oosterschelde in een noordelijke en zuidelijke arm.
Grevelingen tussen Schouwen-Duiveland en het Zuid-Hollandse Goeree-Overflakkee
In Zeeland is er vooral veel akkerbouw. Daarnaast is er fruitteelt in de zogenaamde Zak van Zuid-Beveland, bloementeelt op Tholen, vlasteelt in Zeeuws-Vlaanderen en zijn er grote kassencomplexen in de buurt van Rilland en Kapelle.
In Zeeland is er met name zeeklei, doorsneden met vaarten en (voormalige) kreken. In het zuiden van Zeeuws-Vlaanderen is er zandgrond. Buiten de dijken liggen schorren en slikken. Langs de kust zijn er duingebieden. Op Schouwen-Duiveland is er een zeer breed duingebied. Ook aan de kust van Zeeuws-Vlaanderen en de noordelijke kust van Walcheren zijn er brede duingebieden. Het duingebied aan de zuidelijke kust van Walcheren is zeer smal.
Opmerkingen