Bosfotografie - Camera-instellingen en tips!

22 april 2025 11:45
22 april 2025 11:45
Redactie Zoom.nl

Daar sta je dan, in dat mooie stukje bos en op het juiste moment van de dag. Maar met welke spullen …? Natuurlijk geldt voor bosfotografie hetzelfde als voor iedere andere vorm van fotografie: uiteindelijk moet de fotograaf het doen. Toch is het handig om rekening te houden met een aantal zaken.

Je kunt verschillende objectieven gebruiken voor bosfotografie, zowel groothoek als zoom. Met een groothoeklens kun je creatief zijn en grotere gedeelten van een bos in beeld brengen. Ook kun je een boom van top tot teen vastleggen door een positie heel dicht bij de grond op te zoeken met je camera en deze omhoog te richten. Het perspectief met een groothoeklens kan dan voor verrassende effecten zorgen. Een (tele)zoomlens, bijvoorbeeld met een bereik van ongeveer 50 tot 200 mm, is bijna onmisbaar bij bosfotografie. Inzoomen in een bos zorgt er namelijk voor dat je compressie krijgt in het beeld, zodat je bomen als het ware naar elkaar toe kunt trekken. Dit brengt veel voordelen met zich mee.

Voordelen van een zoomlens

  • Je kunt details in bomen die verder weg staan, naar je toe halen.

  • Je kunt storende elementen uit beeld laten: je zoomt er als het ware voorbij.

  • Het creëert rust in je foto.

  • Je kunt een tunneleffect krijgen door in te zoomen over een bospad.

  • Met een zoomlens kun je een eigen onderwerp in het bos eruit pikken en dat prominent in je beeld plaatsen.

Foto: roden

Zonnekap beschermt je lens

Een zonnekap op je lens is zeker niet overbodig in het bos. Fotografeer je bijvoorbeeld tegen de zon in, dan kan die helpen om geen vervelende lensflares in je foto te krijgen. Maar een zonnekap heeft niet alleen fotografische voordelen; deze werkt namelijk ook als een goede bescherming voor je lens als je door het bos aan het struinen bent. Een uv-filter kan ook bescherming bieden, maar pakt soms nadelig uit voor het eindresultaat.

Wel of geen statief?

Heb je een goede camerabody, een (zoom)lens en eventueel filters gereed? Dan is het handig om het geheel ook ergens op te kunnen plaatsen en stil te kunnen houden. Vroeg in de ochtend heb je namelijk weinig licht. Als je uit de hand wilt fotograferen, zul je de instellingen dan ook moeten aanpassen. De kwaliteit van de foto gaat achteruit door beweging van de camera of ruis van een hoge iso-waarde.

In het bos kun je vaak ondersteuning vinden op paaltjes of boomstronken. Dit is niet ideaal. Wil je een andere hoek gebruiken bijvoorbeeld, dan is zo’n boomstronk verplaatsen erg lastig! Een goed statief kan dan uitkomst bieden. Je bent daardoor misschien minder flexibel, maar de voordelen zijn erg groot.

Met je camera op een statief kun je op zoek naar een mooie en rustige compositie. Heb je deze eenmaal gevonden, dan kun je het geheel vastzetten en zal je compositie niet meer veranderen. De sluitertijd kan langer worden zonder dat je bewegingsonscherpte krijgt, en de iso-waarde kan heel laag blijven, zodat je geen ruis ziet in het eindresultaat.

Camera instellingen

In bosfotografie is het gebruikelijk om je diafragmawaarde niet te laag in te stellen. Je wilt meestal de hele omgeving van voor tot achter scherp in beeld krijgen en dat vergt een klein diafragma (hoog F-getal). Vaak is vanaf F 10 al voldoende, afhankelijk van het scherpstelpunt. Ga vooral niet té hoog zitten (F 20 of hoger), omdat dit weer meer ruis en minder scherpte geeft in het eindresultaat. Bij objectieven van mindere kwaliteit zal dit meer opvallen dan bij wat beter glaswerk.

Uiteraard kun je hier ook je eigen creativiteit op loslaten, en juist kiezen voor een klein scherptedieptegebied. Zo kun je een duidelijke scheiding maken tussen voorgrond en achtergrond. Heb je dus een mooie tak of bloem gespot op een beetje afstand, dan kun je hierop scherpstellen waardoor de achtergrond onscherp wordt.

Marijn Alons (marijnalons)

Belichting instellen

Als je de camera zo hebt ingesteld dat de belichting wordt afgestemd op het scherpstelpunt, dan zit je meestal al goed. Om hier zeker van te zijn, kun je het best je histogram raadplegen op het scherm. Als de grafiek zowel links (donkerste beeldpartijen) als rechts (lichtste beeldpartijen) niet uitloopt, hoef je verder niets aan de belichting te veranderen. Loopt de grafiek wél uit aan bijvoorbeeld de rechterkant (witte partijen), dan zul je moeten onderbelichten.

Compositie: zoek naar lijnen

Technisch heb je nu alles op orde, maar hoe maak je in een druk bos eigenlijk een mooie compositie? Daarover valt heel veel te zeggen, en smaken verschillen. Maar toch zijn er diverse tips die je hierbij kunnen helpen. Zoek om te beginnen naar lijnen die de blik van de kijker als het ware je foto in leiden. Smalle bospaadjes en lange lanen zijn hier perfect voor. Hiermee kun je soms een tunnel creëren in je foto. Als je dan een model aan het einde van deze tunnel plaatst, wordt het effect nog groter. Ook de lange schaduwlijnen van bomen in de vroege ochtend kunnen op een creatieve manier je blik de foto binnentrekken.

MyleneMolhuizen (mylenemolhuizen)


Compositie: zoek naar herhaling

Ga op zoek naar herhaling. Dit kan zowel in de diepte als zijwaarts zijn. Je hebt vast weleens een foto gezien van een mooie rij berkenstammen naast elkaar. Dit is een goed voorbeeld van zijwaartse herhaling. Herhaling in de diepte kan natuurlijk ook. Probeer dan ruimte te creëren tussen de stammen en zorg dat ze elkaar niet overlappen. Heb je een mooie samenstelling van boomstammen gevonden, probeer het dan bij drie, vijf of zeven stammen te houden. Waarom geen vier of zes …? Een oneven getal is als vuistregel fijner om naar te kijken dan een even getal!

Heb je eigenlijk maar één prachtige boom op het oog? Dan kan dat natuurlijk ook voldoende zijn! Probeer deze boom dan zo veel mogelijk te isoleren van de omgeving. Zorg er voor dat dit prachtexemplaar niet wordt overlapt door takken van andere bomen en dat hij loskomt van de achtergrond. Een beetje mist kan ook hier enorm helpen.

Watch on YouTube

Opmerkingen

of en discussieer mee!
Wees de eerste die een opmerking achterlaat.