De stofverwijderingsfunctie in Lightroom

8 januari 2024 07:28
redactiezoomnl

Stof of kleine haartjes op de sensor komen nogal eens voor. Met name als je veelvuldig lenzen verwisselt, is er geen ontkomen aan. Gelukkig laten zulke vuiltjes zich achteraf vrij simpel verwijderen in Lightroom!

Wil je veel meer leren over bewerken in Lightroom? Volg dan onze Zoom Academy cursus Lightroom Encyclopedie 2023, of bekijk onze livestream waarin we de nieuwste functies in Lightroom 2023 uitleggen en laten zien.

Op foto’s zijn stofjes vaak te zien als donkere vlekjes in je afbeelding. Af en toe je sensor laten reinigen is dan ook zeker geen overbodige luxe. Maar hoe schoon je je sensor ook denkt te hebben, soms verschijnen die haartjes en stofjes zomaar weer. Met name als je een wat kleiner diafragma (hoger F-getal) gebruikt hebt bij bijvoorbeeld je landschapsfoto, of als je fanatiek aan de slag bent gegaan met HDR.

Vlekken verwijderen

Gelukkig kunnen we gebruikmaken van het gereedschap Vlekken verwijderen (sneltoets Q). Hiermee poetsen we eenvoudig en snel al dit soort onvolkomenheden weg. Maar hoe weet je nu zeker of je niet een stofje of haartje hebt gemist? Gebruik de stofverwijderingsfunctie in Lightroom! Hiermee worden vlekken en onvolkomenheden beter zichtbaar, waardoor het nóg makkelijker wordt om deze tool zijn werk te laten doen.

De stofverwijderingsfunctie is onderdeel van het instrument Vlekken verwijderen.

Activeer de tool Vlekken verwijderen in de instrumentenbalk. Dit is het icoontje met de pleister. Onder het hoofdvenster met de foto zie je nu de optie Vlekken visualiseren. Vink deze optie aan. Je beeld wordt nu tijdelijk omgezet naar zwart-wit om de stofjes en haartjes beter te kunnen zien. Zoom eventueel in op het beeld om nóg beter je afbeelding af te kunnen speuren. Door de schuifregelaar achter Vlekken visualiseren te verplaatsen, kun je het zichtbaarheidseffect naar wens finetunen. Eventueel stof wordt nu duidelijk zichtbaar.

Zodra het stof goed zichtbaar is, kun je de oneffenheden eenvoudig retoucheren. Kijk goed of je alles hebt weggehaald en klik op Gereed om af te sluiten.

Dankzij Vlekken visualiseren wordt eventueel stof goed zichtbaar.

Voorkomen

Stof en haartjes in je foto’s komen regelmatig voor, en duiden dus op stof op je sensor. Deze stof en haartjes kun je ook fysiek weghalen. Dit kun je eerst zelf proberen met de stofverwijderingsfunctie in je camera. Die functie kan diep in het menu verscholen liggen. Mocht die functie niet helpen, of ontbreekt die zelfs op jouw camera, dan kun je proberen de sensor schoon te blazen met een blaasbalg. Is het stof dan nog niet verdwenen ...? Dan moet de sensor met een zogenaamde ‘swab’ gereinigd worden. Dit kun je eventueel zelf, maar pas dan wel op! Voor je het weet, beschadig je je sensor. Durf je het zelf niet aan, ga dan naar een fotospeciaalzaak die sensorreiniging aanbiedt.

Zelf checken - stappenplan

Wil je checken hoe het met stof op jouw sensor gesteld is? Ga dan als volgt te werk:

  • Stel het kleinste diafragma in (vaak F 22).
  • Maak een foto van een vel wit papier of de blauwe lucht. Een paar foto’s achter elkaar uit de hand zijn nóg beter. De uitsnede zal namelijk van foto tot foto enigszins verschillen, maar stofjes zitten in principe altijd op dezelfde plaats op de sensor. Die verschijnen dus ook telkens op dezelfde plaats in beeld. Zo kun je makkelijk zien of iets een stofje is of wat anders.
  • Importeer je foto in Lightroom en kijk met de functie Vlekken visualiseren, zoals we beschreven, of je veel stof waarneemt.

Zoom Academy

Ontdek de panelen in Lightroom, volg de workflows stap-voor-stap en ga aan de slag met een preset om je foto met een muisklik te verbeteren. In de nieuwe Zoom Academy Online Cursus Lightroom 2023 leer je hier alles over! Ook in een super toffe voordeelbundel met het boek!

Je leert zoal:

  • De basisbeginselen van bewerken in Lightroom
  • Alle panelen die er zijn om jouw bewerking tot een mooi resultaat te brengen
  • Werken met presets
  • De beste instellingen voor het exporteren van je foto's

Dat wil je toch? In deze cursusbundel leer je alles over de nieuwste versie van Lightroom!