Natuurlijk moet je een beetje geluk hebben om een vallende ster te zien. Als je er dan een ziet, moet je ook nog het geluk hebben dat je je camera bij hebt en dat je deze ook nog goed op de foto weet te zetten. In dit artikel vertellen we je het een en ander over vallende sterren, geven we je een paar locaties om ze op hun best vast te leggen en geven we je wat tips om ze te fotograferen.
Vallende sterren in het kort
Een vallende ster is een meteoroïde die op ongeveer 100 kilometer hoogte met hoge snelheid onze atmosfeer in komt. Door de atmosfeer wordt meteoroïde afgeremd, waardoor deze enorm heet wordt en verdampt. Deze enorme hitte zorgt ervoor dat de atmosfeer om de meteoroïde oplicht, wat voor een zichtbare streep of lichtflits in de lucht zorgt.
Meteoroïden breken de hele dag door door onze atmosfeer. Overdag zijn er dus ook gewoon vallende sterren, alleen kun je ze dan, door het licht van de zon, niet zien. Meteoroïden kunnen alleen komen, maar ook in zogenaamde sterrenregens, of meteorenzwermen. Deze zijn meestal afkomstig van stof en gruis dat is achtergelaten door kometen. Er zijn een hoop jaarlijks terugkerende zwermen. De data en specificaties van deze zwermen kun je terugvinden op de website van hemel.waarnemen.com. Is dat schema je een beetje te ingewikkeld? Wetenschap In Beeld maakte deze handige Vallende Sterren Kalender.
1. Nationaal Park het Lauwersmeer
Als we het over goede plekken hebben om vallende sterren te fotograferen, kunnen we een van de donkerste plekken van Nederland natuurlijk niet vergeten. Nationaal Park het Lauwersmeer is namelijk door de International Dark-Sky Association uitgeroepen tot één van de twee Dark Sky Parken van Nederland. Dit is dus letterlijk één van de twee donkerste plekken van Nederland. Weten wat de andere locatie is? Die vind je op nummer 2 in dit lijstje.
2. Boschplaat
Ook de Boschplaat op Terschelling is door de International Dark-Sky Association uitgeroepen tot één van de twee Dark Sky Parken van Nederland. Dit prachtige natuurgebied op Terschelling is zowel overdag als ‘s nachts erg fotogeniek, dus wanneer je hier bent is het zeker de moeite waard om deze locatie even te bezoeken.
3. Moddergat
Aan de Waddenzee in Friesland ligt een klein vissersdorpje genaamd Moddergat. Deze locatie is behoorlijk populair onder fotografen, maar veel foto’s worden nog overdag gemaakt. Dat terwijl de lucht hier ‘s nachts ook prachtig is, je hebt hier zelfs uitzicht over een paar Waddeneilanden.
4. Loonse en Drunense Duinen
Het zuiden van het land staat nou niet bepaald bekend om zijn donkere plekjes. De écht donkere plekken liggen dan ook veelal in het noorden. Toch kun je ook in het zuiden van het land op een paar plekken goed de sterren zien. Denk bijvoorbeeld aan de Loonse en Drunense duinen. Dit natuurgebied wordt ook wel de Nederlandse Sahara genoemd en is behoorlijk groot, waardoor je niet met al te veel lichtvervuiling te maken krijgt.
5. Westerbork
Waar in de Tweede Wereldoorlog nog een doorgangskamp was, staan nu een hoop radiotelescopen. Deze telescopen vormen in ieder geval al een prachtige voorgrond voor foto’s. De locatie is ook erg donker en er is weinig sprake van lichtvervuiling, waardoor je de sterrenhemel goed vast kunt leggen.
De fotolocaties voor vallende sterren op de kaart
Om ervoor te zorgen dat je alle locaties om vallende sterren te fotograferen goed weet te vinden, hebben we alle locaties hieronder even voor je in kaart gebracht. Klik op de rode cameraatjes om de details te zien.
Tips om vallende sterren te fotograferen
Een vallende ster zien is natuurlijk leuk, maar er een op de foto zetten is natuurlijk nog veel leuker. Dat kan echter wel eens lastig zijn en het is dan ook begrijpelijk als je niet direct weet hoe je dat het beste doet. Om je een beetje op weg te helpen, zetten wij een aantal tips voor je op een rijtje. Wil je meer leren over fotograferen in het donker? Volg dan de Zoom Academy cursus Fotografeer de Avond en Nacht.
De juiste locatie
Natuurlijk hebben we je hierboven al een aantal toplocaties gegeven voor het fotograferen van de sterren. Het kan echter natuurlijk dat je niet in de gelegenheid bent om naar een van deze locaties te gaan. Niet getreurd! Je kunt dan heus nog wel op pad om de vallende sterren te gaan fotograferen. Er zijn een paar dingen waar je locatie aan moet voldoen. Zo is het belangrijk dat je een weids uitzicht op de hemel hebt en dat je uitzicht bijvoorbeeld niet geblokkeerd wordt door bomen of gebouwen. Verder moet je er op letten dat er niet te veel lichtvervuiling in de lucht zit. In Nederland is lichtvervuiling moeilijk helemaal te vermijden, maar vaak kun je het in natuurgebieden redelijk vermijden. Op websites zoals darksitefinder kun je de beste plekken met de minste lichtvervuiling vinden.
Let op het weer
Als je de sterrenhemel wilt gaan fotograferen en ook vallende sterren, is het belangrijk dat het weer meezit. Als er namelijk veel wolken aan de hemel zijn, kun je gerust op pad gaan, maar de kans is groot dat je weinig vallende sterren zult zien. Dit natuurlijk vanwege alle wolken die je zicht blokkeren. Verder is het ook het beste als de maan nog klein is. Dat zorgt voor minder licht, waardoor je het licht van de sterren beter kunt vangen. Het is ook fijn als het windstil is, je voorkomt dan dat er bewegingsonscherpte in je foto komt vanwege eventuele beweging door de wind.
Wat neem je mee?
Als je vallende sterren gaat fotograferen, kun je niet zonder een paar belangrijke spullen. Een statief is bijvoorbeeld een must. Zonder statief zul je nooit een mooie scherpe foto kunnen maken. Verder is een lichtsterk objectief en dan het liefst een groothoekobjectief een sterke aanrader. Ga voor een objectief met een diafragma van f/2.8 of nog minder. Wat geen verplichte is, maar wel erg handig is, is een afstandsbediening. Gebruik de app voor je camera via je telefoon, of schaf een draadloze afstandsbediening aan. Zo kun je de foto maken zonder dat je de camera aan hoeft te raken en dat kan erg schelen op het gebied van bewegingsonscherpte.
Scherpstellen
Het scherpstellen van je camera kan lastig zijn. Op veel lenzen kun je handmatig scherpstellen en deze dan op oneindig zetten, dat is het tekentje dat lijkt op een liggende 8. Het kan ook zijn dat je objectief dat tekentje niet heeft, of dat je het niet kunt vinden. Je kunt er dan voor kiezen om scherp te stellen op de helderste, grootste ster. Je kunt dat het beste handmatig doen, want je camera zal er moeite mee hebben om dat automatisch te doen.
De instellingen
Je instellingen zijn enorm belangrijk als je vallende sterren gaat fotograferen. We beginnen met je diafragma: deze zet je zo laag mogelijk. Door het diafragmagetal laag te houden vang je namelijk zo veel mogelijk licht.
Vervolgens gaan we naar de sluitertijd. Wanneer je sterren fotografeert moet je er rekening mee houden dat de aarde draait en dat de sterren dus ook bewegen. Die beweging is al na relatief korte tijd te zien en wanneer je een vallende ster wilt fotograferen, wil je het draaien van de aarde natuurlijk niet zien. Als je de sterren wilt bevriezen, kun je met een simpel rekensommetje beslissen hoe lang je maximale sluitertijd mag zijn. Het wordt de regel van 500 genoemd en aan de hand van je brandpuntsafstand en je cropfactor kun je dus je maximale sluitertijd berekenen.
Een voorbeeld:
Fullframe camera
Een 35mm op een fullframe camera:
500 / (35 x 1) = maximaal 14.3 seconden
Cropcamera
Een 35mm op een 1.5x crop camera:
500 / (35 x 1.5) = maximaal 9.5 seconden
De iso waarde is het laatste waar we naar gaan kijken. Omdat je te maken hebt met een relatief korte sluitertijd in erg donkere omstandigheden, zul je dat licht als het ware aan moeten vullen met je iso-waarde. Deze zal dan ook omhoog gaan. Het verschilt dan natuurlijk per camera hoe hoog je iso-waarde precies wordt.
Bekijk de video!
Wil je nog wat meer uitleg over fotograferen in het donker? In de video hieronder vertellen we je wat over het instellen van je camera wanneer je in het donker gaat fotograferen.
Inspiratie nodig?
Ga je binnenkort op jacht naar vallende sterren, maar heb je eerst nog wat inspiratie nodig? In de galerij Vallende Sterren hebben we de mooiste foto’s van vallende sterren voor je samen gezet. Klik op onderstaande foto, of de galerijtitel om naar de galerij te gaan.