In dit artikel gaan we het hebben over een goede compositie bij natuurfotografie. We beginnen met een aantal praktijkvoorbeelden. Kijk goed naar de foto’s, lees de tekst erbij en leer van de compositieregels en -hulpmiddelen die wel (of juist niet) zijn toegepast.

Laat jouw foto’s opvallen tussen al die andere platen door een krachtige compositie. Je leert hier alles over in de Cursus Krachtige Composities.

Baardmannetje

Leo Deknatel (leo-deknatel)
Canon 5D lV · ISO 2000 · F 5,6 · 1/500 SEC · 400 MM

Een mooie en rustige compositie die het oog op natuurlijke wijze naar de vogel in het midden leidt. De vervaagde rietpluimen op zowel de voorgrond als de achtergrond vormen een mooi kader, in zachte en ook nog eens bijpassende tinten. Dit doorkijkje met zeer kleine scherptediepte is mogelijk dankzij de kleine beeldhoek van een sterke telelens. Daarnaast is achteraf een uitsnede gemaakt omdat de vogel zich nogal ver van de fotograaf bevond. Daarmee blijven de drukke rietstengels prima uit beeld en zie je vooral de wazige gloed van rietpluimen.

De rietpluim waarop het Baardmannetje zit, valt net als het beestje zelf goed binnen de scherptediepte, wat een mooi ankerpunt geeft. De vogel is niet helemaal centraal geplaatst, maar op het kruispunt van de gulden snede rechtsonder. Dat zorgt ervoor dat de vogel nog net wat meer aandacht pakt.

Mirror mirror

Een prachtige reflectie van een paard in een kleine vijver, waarbij de weerspiegeling extra goed werkt dankzij de windstille dag. Dit soort reflecties breng je het duidelijkst in beeld door superlaag over het wateroppervlak te fotograferen. Wat de compositie extra fraai maakt, is het gebogen hoofd waardoor het paard zichzelf lijkt te bewonderen. Het water is immers zo glad als een spiegel. Pas als je inzoomt is te zien dat het paard drinkt en dat de eerste rimpelingen het einde van de spiegelgladde reflectie inluiden.

Het hoofd bevindt zich precies in het beeldcentrum. Het lijf van het paard en de gebogen nek vormen samen een inleidende lijn richting het hoofd. En dat dus twee keer vanwege de reflectie. Links is verder niets opvallends te bespeuren langs de waterkant, wat rust geeft en de aandacht volledig op het paard gericht houdt. Het lage contrast van de bladerloze struiken en stammetjes op de achtergrond dragen hier ook aan bij. Ook mooi is dat de foto aan de rechterzijde gesloten is vanwege de donkere begroeiing en links in de kijkrichting van het paard is opengelaten.

Ineke Wunnink-van Elburg (inekeelburg)
Sony A7 III · ISO 800 · F 2,8 · 1/640 SEC · 162 MM

Bekvechten

Bianca Schmidt (bianca-schmidt)
Nikon Z 6 II · ISO 1250 · F 6,3 · 1/640 SEC · 68 MM

Twee gehoorde raven die letterlijk lijken te bekvechten. De foto is bijgesneden en de achtergrond zwart gemaakt om het beeld abstracter te maken en de nadruk nog meer op de vogels te leggen. Dat is goed gelukt! De zwarte achtergrond past prima bij het zwarte verendek en maakt dat ze geleidelijk in elkaar overvloeien. Daardoor gaat de aandacht nog meer naar de kleurrijke gebieden rondom de ogen en naar de verstrengelde snavels in het midden.

De heldere ogen vallen goed samen met de bovenste horizontale lijn van de gulden snede. De uiteindes van de snavels zitten ongeveer op de kruispunten van deze lijn en de verticale lijnen.

Opvallend detail is dat de spleetvormige opening tussen de snavels wel iets weg heeft van een mond, alsof de vogels gezamenlijk iets tegen ons willen zeggen.

Gespot

Sharon de Groot (sharondg)
Canon 77D · ISO 100 · F 2,8 · 1/1250 SEC · 200 MM

Het hert dat je indringend aankijkt krijgt meteen alle aandacht in deze foto, wat betekent dat de compositie goed uitpakt. Het dier – en zeker de kop – is bijna volledig vrijstaand vastgelegd, waardoor het uitstekend contrasteert met de directe omgeving. Verder zorgt het onscherpe struikgewas aan de linkerzijde ervoor dat je het idee hebt dat je hier zelf bij aanwezig bent en het hert bespiedt. Samen met de donkere begroeiing op de achtergrond vormt deze struik een natuurlijk kader. In de looprichting van het hert is dit kader open gelaten.

De rechter verticaal van de regel van derden loopt exact midden door de hertenkop en de neus zit precies op het kruispunt met de bovenste horizontaal. Je kunt hier trouwens ook bijna de gulden spiraal in terugvinden. Beginnende rechtsonder in beeld volg je donkere bosbodem, en kom je via het kader van struikgewas en een dikke afgebroken tak uit bij het hert. Alleen eindig je net naast de kop in een struikje. Wil je dat deze elementen meer de leidraad van de foto vormen, dan zou je de uitsnede in de nabewerking ietsje kunnen aanpassen.

IJsvogel

Carolien Hoek (carolien114)
Canon 7D II · ISO 200 · F 6,3 · 1/320 SEC · 300 MM

Bij wilde en schichtige dieren kan het lastig zijn om een krachtige compositie te maken, omdat je vooral het moment niet wit mislopen. Vanuit een schuilhut ben je in ieder geval al in positie! Je kunt daardoor vooraf alvast enkele composities uitproberen die goed kunnen werken. Dan moet je nog steeds veel geluk hebben dat een dier of vogel op de juiste plek verschijnt. Zoals hier een ijsvogel op de plek waar de fotografe een zwaluw hoopte vast te leggen.

Het stukje prikkeldraad met de ijsvogel erop, steekt scherp en duidelijk af tegen de wazige achtergrond die een contrasterende kleur heeft. Het kopje zit op de kruising links boven van de regel van derden. Het beestje heeft veel ruimte in de kijkrichting door de plaatsing aan de zijkant en doordat het beeld verderop leeg is. Er zit wel een vervaagde lichte veeg achter het lijfje die onvermijdelijk om aandacht vraagt. Met een beetje fantasie zoeft daar een andere vogel voorbij, wat deze ijsvogel geduldig afwacht voordat hij weer verder vliegt.

Spots

Natasja Walravens (bytazi)
Canon 90D · ISO 1600 · F 6,3 · 1/500 SEC · 400 MM

Deze katachtige is in een mooie houding vastgelegd en de indringende blik maakt je als kijker meer dan nieuwsgierig naar wat er zich daar rechts buiten beeld allemaal afspeelt. De omzetting naar zwart-wit en grijstinten is mooi uitgevoerd, het zorgt voor een extra contrastrijk beeld. Het lijf en de kop geven twee verschillende richtingen aan en het geheel past goed bij de diagonaalmethode.

Het voor ons dichtstbijzijnde oog (links) valt, net als snuit en bek op de diagonaal die vanuit de linker bovenhoek naar rechts en omlaag de foto inloopt. Het oog zit zelfs op het kruispunt van twee diagonalen, en de bek op een ander snijpunt. Het lijf volgt de diagonaal uit de rechter bovenhoek, grofweg van achterpoot naar voorpoot.

Vermoedelijk is dit tijdens het fotograferen niet eens opgevallen, maar het kan zijn dat de foto in de nabewerking wel bewust zo is uitgesneden.

Zoom Academy

Dit artikel komt uit de volledige Cursus Krachtige Composities in Zoom Academy. Hierin leer je allerlei technieken die je kunnen helpen om een krachtige foto te schieten.

Zo leer je onder andere:

Alles over het gebruiken van een goede voorgrond
De lijnen die je in je compositie kunt gebruiken
Hoe je alle klassieke compositieregels toepast
Stap voor stap meer zicht krijgen op het samenstellen van composities onder verschillende omstandigheden

Bekijk hier de volledige Cursus Krachtige Composities.

Composities voor natuurfotografie: een aantal praktijkvoorbeelden

Gerelateerde artikelen

Zo fotografeer je paarden in actie

Fotografie Dilemma: fullframe of crop sensor?

Ricoh WG-80

Selecties verfijnen en combineren in Lightroom met de verschillende maskers

Leica DG Summilux 9mm F1.7 ASPH

Vogels spotten en fotograferen: op vogeljacht

Leica DG Summilux 9mm F1.7 ASPH

De shoot van het bruidspaar: zo krijg je variatie in je foto's

Hulp bij grote contrasten: zo voeg je een HDR foto samen in Lightroom

Fotograferen op reis: inspiratie voor verre bestemmingen