De slimme AI-ruisreductie in Lightroom

1 januari 2024 10:08
redactiezoomnl

Een van de nieuwe functies die Lightroom afgelopen jaar ‘terloops’ kreeg, was een slimme vorm van ruisreductie. We waren direct onder de indruk van de resultaten! We laten je zien wat voor resultaten wij kregen, en vergelijken die met de ‘oude’ functie en met de reductie van Topaz.

Wil je veel meer leren over bewerken in Lightroom? Volg dan onze Zoom Academy cursus Lightroom Encyclopedie 2023, of bekijk onze livestream waarin we de nieuwste functies in Lightroom 2023 uitleggen en laten zien.

Er is altijd heel wat over te doen: ruis in je foto’s. Fotografeer je af en toe met een hoge iso-waarde of werk je bij een avondopname met een wat langere sluitertijd? Dan laat de ruis in je beelden zich al snel zien. Die hinderlijke ruis kun je in de nabewerking dan wel wat reduceren, maar écht goede resultaten kregen we met de standaard-ruisreductie van Lightroom en Photoshop Camera Raw eigenlijk niet. Totdat Adobe in april een nieuwe AI-ruisreductiefunctie introduceerde. Wij waren direct onder de indruk.

We leggen je eerst uit wat AI en ‘machine learning’ ongeveer inhoudt. Daarna verwijderen we ruis op de klassieke manier. Vervolgens leggen we uit waar je de nieuwe ruisreductie vindt en wat de beperkingen zijn. Tot slot gaan we met de functie aan de slag en vergelijken we het resultaat met een bewerkte foto in Topaz DeNoise.

Deze foto is gemaakt op iso 6400. De ruis laat zich goed zien als we een stukje inzoomen.

Artificiële intelligentie en machine learning

Artificiële (of kunstmatige) intelligentie, kortweg AI, lijkt inmiddels een toverwoord te zijn geworden met een magisch aureool. Het wordt voorgesteld als dé oplossing voor álles en heeft z’n intrede gedaan op allerlei vlakken. Zo kunnen we dankzij AI complete verhalen laten schrijven door ChatGPT of kunnen we kunstzinnige beelden laten creëren met tools als Midjourney. Maar ook zaken als zelfrijdende auto’s, gezichtsherkenningsapparatuur en de spraakassistent Siri op je iPhone of Mac vallen onder AI.

Dit is AI

Wat is nu eigenlijk AI? AI is een vorm van kunstmatige intelligentie, gebaseerd op algoritmen en data. Computers voeren hierbij taken uit die normaal gesproken menselijke intelligentie vereisen, bijvoorbeeld omdat er geleerd of geredeneerd moet worden, of een zekere vorm van creativiteit en taalbegrip nodig is. De machine neemt deze functie over, en kan dus slimme dingen doen.

Machine learning

In AI wordt veel toekomst gezien, omdat die allerlei ingewikkelde taken kan overnemen. Waar een nog grotere kracht ligt, is de toevoeging van machine learning. Machine learning houdt in dat computers of programma’s in bepaalde taken steeds beter worden, omdat ze uit alle data die ze krijgen zelfstandig processen of taken kunnen verbeteren. Zo worden dus sommige AI-taken in de loop van de tijd steeds beter uitgevoerd.

AI in beeldbewerking

De AI-technologie wordt de laatste jaren ook ingezet in verschillende beeldbewerkingsprogramma’s. Zo kunnen we dankzij deze techniek bijvoorbeeld in Lightroom of Photoshop automatisch een lucht, onderwerp of achtergrond selecteren. En sinds eind april kunnen we AI binnen Lightroom en Photoshop dus ook inzetten om die o zo hinderlijke ruis te verwijderen!

Traditioneel ruis verwijderen

Terug naar onze ergernis nummer één: ruis. Iedereen die met Lightroom werkt (of met Camera Raw) binnen Adobe Photoshop, was altijd al in staat om ruis uit de foto’s te halen. Dat kan nog steeds! Maar zit iets meer verborgen. Open het paneel Details, klap het onderdeel Handmatige ruisreductie uit door op het driehoekje te klikken. Je kunt nu de Luminantie-ruis (deze vorm van ruis komt het meest voor) verwijderen door met de schuifjes te experimenteren. Overdrijf hier zeker niet mee, want hoe meer ruis je op deze traditionele manier verwijdert, hoe ‘plasticachtiger’ je beeld wordt doordat ook details worden weggepoetst. Kijk dus goed naar je foto terwijl je met die schuif bezig bent, en zoom het liefst een eind in (bijvoorbeeld tot 100 procent).

Traditioneel ruis verwijderen in Lightroom Classic.

AI-ruisonderdrukking

Iedereen die een Creative Cloud-abonnement (bijvoorbeeld het Fotografie-lidmaatschap) bij Adobe heeft, kan naast die traditionele ruisonderdrukking ook de nieuwe ruisonderdrukking op basis van AI gebruiken. Zorg dat je een recente versie van Lightroom Classic hebt geïnstalleerd (updaten gaat via de app Creative Cloud op je computer). Ga weer naar het deelvenster Details. Je ziet hier een duidelijke knop genaamd Ruis verminderen. Klik je daarop, dan opent een nieuw venster waarin je je instellingen kunt bepalen. Meestal is de standaardinstelling hier ( Hoeveelheid op 50) prima.

Lightroom Classic bevat de slimme functie Ruis verminderen.
Je instellingen maak je in een apart venster.

Beperkingen

Wat wel een puntje van teleurstelling kan zijn: deze functie kost veel rekenkracht van je systeem. Je computer, en met name de grafische kaart, moet wel van goeden huize komen, anders kan het zomaar zijn dat het enkele minuten of zelfs (ruim) een halfuur per foto duurt.

Je kunt deze AI-ruisreductie overigens alleen op raw-bestanden toepassen, en dus niet op jpeg- of tiff-bestanden – iets wat bijvoorbeeld Topaz DeNoise wél kan. Je kunt de AI-ruisreductie overigens niet combineren met de functie Superresolutie (waarmee je je foto sterk kunt vergroten).

Deze foto van een torenvalk is gemaakt met iso 2500. Nog geen ruisreductie op toegepast.
Het resultaat na de slimme ruisreductie.

Ter vergelijking: Topaz DeNoise AI

Een van de positieve punten van de AI-ruisreductie is de manier waarop het werkt: simpel en doeltreffend. Er is geen overkill aan opties, en je je hoeft niet heen en weer te schakelen tussen verschillende stukken software.

Meer controle

Wie toch juist meer controle wil over ruisverwijdering, kan terecht bij andere softwareaanbieders, waarbij Topaz toch wel de bekendste is. Met Topaz DeNoise AI (79,99 dollar, circa 75 euro) heb je een keur aan instelmogelijkheden: van automatisch tot het volledig zelf inregelen van diverse parameters. Je kunt er zelfs voor kiezen om delen van een foto niet mee te nemen in de ruisverwijdering, om welke reden dan ook.

In DeNoise AI krijg je diverse instelmogelijkheden om de ruis te onderdrukken.

Vergelijking resultaat

Is Topaz dan beter? Nee, niet beter, maar anders. Het is beter zelf bij te sturen en kan daarmee uit sommige foto’s nog net een stukje extra halen. Maar de leercurve is steiler en als je echt die maximale kwaliteit wilt halen, moet je zelf met de beschikbare schuiven aan de slag. Daarnaast zal ook je workflow anders zijn: je moet van Lightroom overschakelen naar Topaz om ruis uit je raw-bestand te verwijderen, en daarna weer terugschakelen naar Lightroom voor het bewerken. Of aan het einde de finetuning in Topaz doen en het resultaat daar opslaan. Je werkt dus niet voortdurend in één programma.

Het resultaat van de ruisonderdrukking met Topaz DeNoise AI.

Welke keuze je maakt, bepaal je zelf. Wij hebben in ieder geval met de nieuwe ruisreductie van Adobe een geweldige tool gevonden om die eeuwig zeurende ruis eenvoudig en doeltreffend aan te pakken. En daarbij houden we keurig de details overeind.

Zoom Academy

Ontdek de panelen in Lightroom, volg de workflows stap-voor-stap en ga aan de slag met een preset om je foto met een muisklik te verbeteren. In de nieuwe Zoom Academy Online Cursus Lightroom 2023 leer je hier alles over! Ook in een super toffe voordeelbundel met het boek!

Je leert zoal:

  • De basisbeginselen van bewerken in Lightroom
  • Alle panelen die er zijn om jouw bewerking tot een mooi resultaat te brengen
  • Werken met presets
  • De beste instellingen voor het exporteren van je foto's

Dat wil je toch? In deze cursusbundel leer je alles over de nieuwste versie van Lightroom!