Een citytrip: zo fotografeer je steden en dorpen op hun mooist

In de nieuwste Zoom Academy Cursus Fotograferen in de Zomer leer je meer over hoe je de mooiste foto's maakt aan de kust, van bijzondere natuurfenomenen en natuurlijk als je op pad bent en bijvoorbeeld een stad of natuurgebied bezoekt.

In een stad is veel te zien en te fotograferen. Denk alleen al aan architectuur, straatfotografie en nachtfoto’s. Je kunt zelfs prachtige macrofoto’s maken, zeker als je oog voor detail hebt. En zelfs in de drukste stad is hier en daar nog wel iets van mooie natuur te vinden. Net als in een betoverend landschap heb je ook in een stad met seizoensinvloeden en weersomstandigheden te maken. Je foto’s zien er daarom telkens weer anders uit. Het is dus de kunst om jouw onderwerp steeds zo mooi mogelijk in beeld te brengen.

Apparatuur

Heb je een stad gekozen, bepaal dan wat je meeneemt. Als je een weekend weggaat, loop je het liefst niet twee dagen lang met kilo’s materiaal over straat te zeulen. Voor de meeste mensen is het uitgangspunt bij een korte vakantie: mooie foto’s maken met zo min mogelijk apparatuur. Wie met een spiegelreflex op pad gaat en slechts één lens wil meenemen, is het beste af met een lens met een groot zoombereik. Heb je ruimte voor een tweede objectief, kies dan voor een groothoek(zoom). Daarmee kun je die wolkenkrabber in één keer op de foto zetten.

Met een zoomlens met een groot bereik, bijvoorbeeld een 28-200 mm ‘superzoom’, kun je zo’n beetje elk onderwerp aan: het straatbeeld, close-ups van mensen en panorama’s.

Een zoomlens heeft ook een nadeel: hij is minder lichtsterk dan een vaste brandpunt. Overdag en buiten zul je hier weinig van merken, maar ‘s avonds en binnen kan het problemen opleveren. Je foto’s worden ofwel te donker, ofwel onscherp. Je kunt dit op verschillende manieren aanpakken. Ten eerste kun je een iets hogere iso-waarde instellen. Dit zorgt wel voor meer ruis. Een betere optie is om een langere sluitertijd te kiezen. Fotograferen uit de losse hand levert dan al snel onscherpe foto’s op, wat op te lossen is door een statief te gebruiken. Een driepoot waarmee je camera op ooghoogte komt te staan, is vaak overbodig en bovendien zwaar. Geen zorgen: met een ministatiefje met buigzame poten (een ‘gorillapod’) kom je een heel eind!

Fotogenieke steden in Europa

De helft van de Nederlanders gaat minimaal twee keer per jaar een weekend weg. Maar welke plekken in Europa zijn het meest gefotografeerd? Deze plekken blijken het vaakst in beeld te verschijnen:

• Londen - Trafalgar Square
• Parijs - Eiffeltoren
• Rome - Colosseum
• Amsterdam - De Dam (gevolgd door Westerkerk, Nieuwmarkt en Museumplein)
• Barcelona - Sagrada Familia
• Berlijn - Brandenburger Tor
• Florence - Ponte Vecchio
• Milaan - De Dom
• Madrid - Plaza Mayor
• Venetië - San Marcoplein

Veel om te fotograferen

Wat je in een stad allemaal fotografeert, hangt sterk af van jouw interesses. Er is enorm veel mogelijk, maar misschien trekt niet alles je evenveel aan. Helemaal niet erg: je hoeft je camera echt niet overal op te richten. Je mag je gerust op één fotografiegenre concentreren, zoals moderne architectuur, pittoreske bruggetjes of het straatleven. Hoe meer genres je leuk vindt, hoe meer er te beleven valt in de stad. Dat staat vast.

Wat je wilt fotograferen, bepaalt meteen ook de plekken waar je bij voorkeur naartoe gaat. Ben je geïnteresseerd in moderne architectuur? Dan kies je vast voor het zakelijke of financiële district, die innovatieve nieuwbouwwijk of dat gloednieuwe treinstation. Houd je van geschiedenis en monumentale panden? Dan reis je meteen af naar de oude stadskern en breng je een bezoek aan de kasteelruïne en de restanten van de stadsmuur.

Ben je dol op straatfotografie, dan kun je in theorie bijna overal terecht. Maar je zoekt vast bij voorkeur die plekken op waar de stad levendig is en voldoende mensen op straat te vinden zijn. Afhankelijk van waar je heen gaat, kun je andere bezoekers en toeristen voor je lens verwachten of juist de werkelijke bewoners van de stad. Winkelend publiek, mensen op terrasjes, forenzen, inwoners die aan het werk zijn of zich ontspannen … het aantal mogelijkheden is enorm.

Natuur in de stad

Elke stad kent wel een of meerdere parken, en daarnaast is er vast op meer plekken iets van groen te vinden. Je kunt daarom ook prima een soort van stedelijke natuurfoto’s maken. In een groot park hoef je op de foto niet eens te zien dat jij die in een wereldstad hebt gemaakt. Aan de andere kant kan het juist leuk zijn om er eventueel subtiel een stadselement in op te nemen. Desnoods vervaagd of een beetje verstopt op de achtergrond of in een hoek van het beeld. Dat kan een mooi contrast opleveren. De bekende foto van Central Park die recht van boven vanuit een helikopter is genomen, maakt bijvoorbeeld extra indruk omdat je langs alle vier de fotoranden dikke rijen wolkenkrabbers ziet en het symmetrische, geplande wegennet. Zelfs als het om een klein stadspark gaat, een botanische tuin, een voortuintje of een paar plantenbakken die aan een balkonreling hangen, kan dat op jouw foto ogen als een groene oase.

De mooiste architectuur

Wil je moderne of klassieke architectuur fotograferen? Dan is het belangrijk om goed te letten op eventuele storende obstakels. Allereerst kijk je vanaf welke plek je goed zicht hebt op het gewenste gebouw. Staat er niet toevallig een foeilelijke felgekleurde container in beeld? Die kun je dan hopelijk buiten beeld laten door een paar stappen opzij te doen, iets in te zoomen of de camera anders te richten. Staat er net een witte bestelbus of een grote vrachtwagen pontificaal in beeld? Probeer dan in te schatten of die misschien op het punt staat om te vertrekken. Soms maken een paar minuten wachten een wereld van verschil.

Zoom ook eens in op kenmerkende details die het gebouw voor jou zo bijzonder maken. Wat eveneens een idee is, is het vastleggen van het contrast tussen modern en klassiek. Gigantische kantoorpanden met een vervallen arbeidershuisje of een kerk ertussenin geklemd bijvoorbeeld. Of die oude maar knusse stationshal, met vlak erachter het moderne maar toch ook een tikkeltje steriele stationsgebouw. Architectuur leent zich ook perfect voor het gouden uur en het blauwe uur. Kies dan wel een locatie uit die je bijzonder graag wilt vastleggen. Want er is nu eenmaal maar één zonsopkomst en één zonsondergang per etmaal. Tenzij je de hele nacht door fotografeert, heb je maar een paar uren om je avondfoto’s te maken.

Skyline

Geen citytrip is compleet zonder een foto van de skyline. Een skyline geeft een totaalbeeld van een stad waarin de gebouwen de horizon vormen. Als er geen obstakels zijn, kun je zo’n foto vanaf straatniveau maken. Vaak gaat het beter als je op een verhoging staat: een brug, de hotelkamer op acht hoog of een toren. Zorg dat er iets herkenbaars van de stad zichtbaar is. Anderen zullen dan direct zien welke stad het betreft.

Een belangrijke keuze die je hoe dan ook moet maken, is waar je de horizon wilt hebben. Een horizon precies in het midden levert al snel een saaie en voorspelbare foto op. Er zijn twee opties: of je zet relatief meer stad op de foto of juist meer lucht. Typisch voor Nederland zijn de luchten en wolken. Ze kunnen weids of dreigend ogen of door hun tijdloosheid contrasteren met de drukte van een stad. In zo’n geval kun je relatief veel lucht in beeld opnemen. Redenen om juist meer bebouwing op je foto te zetten, zijn de hectiek, de karakteristieke bouwstijl, het stadsleven of de duizenden lampjes waardoor het stadslandschap ‘s avonds wordt verlicht. Maak verschillende composities, verschuif de horizon in beeld en schiet zowel liggende als staande foto’s. Kortom: experimenteer ... de keus is aan jou!

Drukte en rust

Een stad betekent drukte. Maar er zijn ook altijd momenten waarop het een stuk rustiger is en er misschien zelfs amper iemand op straat te vinden is. Fotografeer je architectuur of een toeristische hotspot, dan is het wel zo prettig als het niet overmatig druk is. De beste kans maak je dan vroeg op de dag, voordat de mensenmassa’s eropuit trekken. Ook als het weer minder is, is het ineens een stuk rustiger.

Tegen het einde van de week, en vooral in het weekend, is het met name op toeristische plekken extra druk. Op bijvoorbeeld een maandag of dinsdag zijn veel mensen weer naar huis toe en heb je daar eerder het rijk alleen. Voor architectuur in een voornamelijk zakelijk gebied of op een bedrijventerrein geldt het omgekeerde. Daar is het juist op werkdagen druk en in het weekend erg rustig. Door de dag en het tijdstip slim te kiezen, kun je dus prima al te grote mensenmassa’s omzeilen, maar ook juist voorkomen dat het er onbedoeld uitgestorven is.

Drukte is overigens niet altijd storend. Integendeel: menselijke activiteit hoort bij een stad. Die kun je dus perfect gebruiken in je foto’s. Je kent vast wel de foto’s van Shibuya Crossing in Tokyo, waar duizenden mensen tegelijk vanuit alle richtingen over het kruispunt stromen. Dat zorgt voor een foto die de drukte en het jachtige leven in deze wereldstad benadrukt. Omdat het er bijna altijd druk is, heb je alle gelegenheid om op je gemak foto’s te maken. Dat wordt anders als je een foto wilt maken van een volledig leeg kruispunt, waardoor de nadruk op het zwart van de weg en het wit van de strepen van de oversteekplaatsen komt te liggen. Zo’n stilistisch zeer aantrekkelijke foto kun je alleen maken als je de rustige tijdstippen kent, of veel geluk hebt.

Beweging

Er zijn manieren om bewegende mensen en voertuigen minder storend te maken. Gebruik eens een langere sluitertijd als wapen tegen het verkeer en de mensen. Vlak voor en net na het gouden uur, als het voor je gevoel donker is, kun je prima een belichtingstijd van een aantal seconden instellen. Gebouwen krijgen een statige uitstraling tegen een gekleurde lucht, terwijl bewegende mensen vervagen. Lukt het je om met de lage zon in je rug te fotograferen, dan krijgt de foto ook nog een warme gloed. Alle ingrediënten voor een goede stadsfoto.

Ook als het wat lichter is, kun je nog steeds met een lange sluitertijd werken. Kies een zo laag mogelijke iso-waarde plus een klein diafragma (hoog F-getal). Nu kun je ook bij meer licht een langere sluitertijd kiezen. Verkeer beweegt zich dan als een rustige sliert om je standbeeld heen, waardoor de aandacht wordt gevestigd op dat wat je eigenlijk in beeld wilt brengen.

Straatfoto's

Vooral als je graag straatfoto’s maakt, wil je wel dat er iets te beleven valt. Je ontdekt bijvoorbeeld een mooie muurschildering, of een verweerde muur met prachtig strijklicht. Vervolgens kun je positie innemen en net zo lang wachten tot een voorbijganger aankomt die daar mooi bij past of mee contrasteert. Vervolgens druk je af. Dat lukt het best als er niet te veel, maar ook niet te weinig, mensen op straat zijn. Want als het te rustig is, moet je heel lang wachten, terwijl de foto erg rommelig wordt als het te druk is. Gelukkig fluctueert de drukte in een stad voortdurend, waardoor je met een beetje geduld en gevoel voor timing vaak niet eens zo lang hoeft te wachten.

Ook op toeristische hotspots kun je gebruikmaken van drukte en massaliteit. In plaats van ook die ‘verplichte’ foto te maken waarbij een reisgenoot doet alsof hij of zij met veel moeite de Toren van Pisa overeind houdt, is het wel zo leuk om iets meer afstand te nemen of een stukje uit te zoomen, en zo alle toeristen in beeld te brengen die in de meest vreemde houdingen staan te poseren. Waar je ook bent, toeristen doen altijd wel iets waardoor jij een leuke straatfoto kunt maken.

Kijk verder dan de hotspots

Natuurlijk bezoek je een keertje de overbekende plekken die een stad nu eenmaal te bieden heeft. Maar verken daarna ook het omliggende gebied of ga naar minder bekende locaties. Dat scheelt niet alleen enorm qua drukte, je ontdekt op die manier ook allerlei nieuwe dingen die typerend zijn voor de stad of streek waarin je je bevindt. Daardoor kom je met unieke foto’s thuis die maar weinig mensen hebben. Er zijn vast genoeg leuke straatjes, knusse pleintjes en karakteristieke gebouwen en huizen te vinden als je gewoon wat rondstruint. Vergeet ook de musea niet. Ze zijn vaak in prachtige panden gevestigd, hebben fraaie interieurs en doen met name de laatste jaren veel moeite om exposities extra aantrekkelijk te maken voor fotografen. Let er wel op dat in sommige musea fotograferen of flitsen verboden is.

Je kunt ook specifiek naar plekken gaan waar de lokale bevolking woont, werkt, winkelt en ontspant. Daar maak je heel andere foto’s dan op een typische toeristenplek. Je proeft er de werkelijke sfeer van de stad en maakt de bewoners mee in hun normale doen en laten. De beelden die je daar vastlegt, zijn authentieker en laten het dagelijkse leven zien zoals het echt is. Soms hoef je maar ergens een hoek om te slaan of een ander straatje in te lopen en je bevindt je ineens in een totaal andere wereld, weg van de toeristendrukte. Probeer vooral ook te achterhalen of er traditionele markten, (lokale) feestdagen of (folkloristische) evenementen zijn die mogelijk mooie fotokansen geven.

De hoogte in

In een stad loont het vaak als je waar mogelijk een beetje de hoogte opzoekt. Daar is vaak ook wel gelegenheid voor. De eerdergenoemde Shibuya Crossing in Tokyo kun je perfect vanuit de hoogte fotograferen door een van de omringende gebouwen te bezoeken. Een bekende locatie is de vestiging van een wereldwijde koffiezaak. Je hebt van daaruit een prima uitzicht op de kruising. Dat geeft weer een heel ander beeld dan wanneer je zelf langs de stoeprand staat. Beide soorten foto’s hebben een andere sfeer. Maak ze dus vooral allebei als je de kans krijgt. Zo zijn in veel wereldsteden gebouwen met een (dak)terras, (kerk)torens, heuvels, of hoge bruggen te vinden, die een perfect uitzicht bieden op minstens een deel van de stad.

Zoom Academy

Dit artikel komt uit de Zoom Academy Cursus Fotograferen in de Zomer. In deze cursus leer je alles over het fotograferen in het zomerseizoen en nog veel meer.

Zo leer je onder andere:

• Om te gaan met alle soorten licht in het zomerseizoen
• De mooiste plekken van steden te ontdekken
• Hoe je het strand, dieren en de zee kunt vastleggen
• Een zomerse foto in Lightroom Classic te bewerken van A tot Z

Bekijk hier de volledige Cursus Fotograferen in de Zomer!