Een HDR foto samenvoegen in Lightroom - zo doe je dat!

5 december 2023 10:30
redactiezoomnl

Eén foto is niet altijd voldoende. Soms passen de diepste schaduwen en helderste hooglichten niet tegelijk op één foto. Uiteraard heeft Lightroom hiervoor een oplossing in huis, namelijk HDR.

Wil je veel meer leren over bewerken in Lightroom? Volg dan onze Zoom Academy cursus Lightroom Encyclopedie 2023, of bekijk onze livestream waarin we de nieuwste functies in Lightroom 2023 uitleggen en laten zien.


Oefenbestanden

We hebben drie raw-bestanden voor je klaargezet, zodat je deze workflow stap voor stap kunt meedoen. Ga naar https://kwikr.nl/LR22HDR en download LR2022-HDR-Oefenbestanden.zip. Na het uitpakken vind je hierin de bestanden HDR RAW1.dng, HDR RAW2.dng en HDR RAW3.dng.

HDR-foto's

Wellicht herken je het. Je denkt een mooie landschapsfoto te maken, of een stadsfoto in hartje zomer, maar de sterke contrasten maken dat erg lastig. Of je lucht is goed belicht maar je voorgrond te donker, of je voorgrond is goed belicht en daardoor je lucht uit balans. Om dit op te lossen, kun je leren werken met filters voor je lens.

Een alternatief is het maken van een HDR-foto: een techniek waar Lightroom zijn hand niet voor omdraait. De afkorting HDR staat voor High Dynamic Range, te vertalen als Hoog Dynamisch Bereik. Deze techniek brengt details in zowel lichte als donkere delen naar voren door foto’s met verschillende belichtingen te combineren.

Een HDR-foto is dus eigenlijk een samenvoeging van meerdere foto’s. Qua compositie zijn ze gelijk, maar qua belichting verschillen ze.

Bij deze foto zijn de helderste delen te licht, terwijl de schaduwen juist hier en daar dichtlopen.

Contrastprobleem

Op de voorbeeldfoto van een straat met een brug zie je dat typische contrastprobleem: de lichte delen zijn bijna wit en de schaduwen in de donkere delen lopen behoorlijk dicht. Door nu niet één foto te maken maar een reeks, zullen we de oplossing vinden om zowel de lichte als de donkere delen goed te krijgen. Voor het ideale eindresultaat maak je minimaal drie foto’s met verschillende belichtingen: één (over het geheel genomen) goed belichte foto, één onderbelichte foto en één overbelichte foto. Uiteraard allemaal met exact dezelfde compositie en met dezelfde diafragmawaarde.

We gaan drie foto’s gebruiken: een goed belichte, een onderbelichte en een overbelichte versie.

Je moet hierbij consistent werken. Dat wil zeggen dat als je ervoor kiest je overbelichte foto één stop over te belichten ten opzichte van de juiste foto, je onderbelichte foto eveneens één stop onderbelicht moet zijn. Tijdens het samenvoegen van de reeks foto’s zal Lightroom Classic zelf de juiste lichtintensiteit per foto bepalen en de beste delen samenvoegen tot één eindresultaat. Het gevolg: de juiste belichting bij ieder deel van je foto.

Samenvoegen tot HDR

Na het importeren verschijnen je foto’s in de Bibliotheek-module. Je kunt je serie foto’s eenvoudig selecteren door op de eerste foto uit de serie te klikken, vervolgens de Shift-toets ingedrukt te houden en daarna op de laatste foto uit de reeks te klikken. Je ziet dat de geselecteerde foto’s lichtgrijs gearceerd worden. Dezelfde werkwijze komt straks van pas bij de panoramafoto’s, waarover de volgende les gaat.

Selecteer eerst de reeks foto’s.

In het hoofdmenu bovenaan kiezen we vervolgens Foto en dan Foto samenvoegen. Uiteraard kiezen we daarna voor HDR. Een snellere manier is om na het selecteren van je foto’s sneltoets Ctrl+ H te gebruiken.

Kies via het menu Foto voor Foto samenvoegen, HDR.

Nadat je deze stappen hebt doorlopen, verschijnt het venster met de voorvertoning van je HDR-foto. In het dialoogvenster Voorvertoning HDR samenvoegen zien we wederom een aantal belangrijke opties. Het vinkje bij Automatisch uitlijnen laten we staan. Dit zorgt ervoor dat als we tussen de verschillende opnames onze camera licht hebben bewogen, waardoor de compositie niet telkens precies identiek was, Lightroom toch een poging doet om de beelden over elkaar heen te leggen. Als de afwijkingen tussen de verschillende opnames niet te groot waren, heeft dat meestal succes. Ook Automatische instellingen mag aangevinkt worden.

Het dialoogvenster Voorvertoning HDR samenvoegen.

Wat lager zien we Waarde voor schimmen verwijderen. Die ‘schimmen’ ontstaan als er bewegende elementen waren in je foto. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de golven van de zee, of takken die door de wind bewegen aan de bomen. Door dan bij die waarde te kiezen voor Laag, Normaal of Hoog, worden deze schimmen zoveel mogelijk geëlimineerd. Deze operatie levert echter niet altijd het gewenste resultaat op. In dat geval moet je nog zelf aan de slag in je nabewerking met het gereedschap Vlekken verwijderen om de niet goed weggewerkte schimmen eigenhandig te verwijderen. In het voorbeeld dat we in deze workflow gebruiken, waren geen bewegende elementen in beeld aanwezig. We kiezen dan ook voor de bovenste optie, Geen.

Nu we de juiste opties hebben gekozen, is het tijd om de foto’s daadwerkelijk samen te voegen. Afhankelijk van hoe groot de bestanden zijn en hoeveel foto’s samengevoegd moeten worden, duurt het een poosje voordat de zogenaamde ‘rendering’ klaar is. Zodra Lightroom Classic gereed is met het samenvoegen, plaatst Lightroom je HDR-foto in je Bibliotheek, naast de originele reeks foto’s. Klik op Samenvoegen om het samenvoegingsproces te starten.

De HDR-foto verschijnt in je Bibliotheek.

De afwerking

Als het samenvoegen gelukt is en je HDR-foto is opgenomen in je Bibliotheek, selecteer je die samengestelde HDR-foto en schakel je over naar de module Ontwikkelen. Omdat we in het dialoogvenster gekozen hadden voor Automatische instellingen, zijn al tal van zaken aangepast op het vlak van de belichting en wat daarmee samenhangt. Een en ander vormt echter uitsluitend een vertrekpunt voor verdere bewerkingen. Je kunt de foto nog volledig naar eigen smaak en inzicht aanpassen.

In de module Ontwikkelen werken we verder aan onze foto. De waarden die bij de sliders staan, vormen alleen een (automatisch) uitgangspunt.

Als we de foto bekijken, kunnen we duidelijk zien dat al veel meer detail is te zien in vergelijking met de enkele opname. Desondanks zijn de lichte delen nog steeds een beetje aan de lichte kant. Verplaats het schuifje Hooglichten in het paneel Standaard naar -100. Zet tevens de schuifregelaar Belichting op -0,10. Je ziet nu meer doortekening en details. Ook de donkere delen in de leuningen van de brug zien er goed uit. Toch kunnen we eventueel nog wat extra details zichtbaar maken door de Schaduwen nog iets op te krikken. Hier kwamen we op een waarde van +96 uit.

De foto is nu kleurrijker en kent een veel groter dynamisch bereik. HDR is een fantastische technologie, die met Adobe Lightroom Classic snel en eenvoudig is toe te passen!

Het dynamisch bereik in ons eindproduct is flink opgeschroefd.

Zoom Academy

Ontdek de panelen in Lightroom, volg de workflows stap-voor-stap en ga aan de slag met een preset om je foto met een muisklik te verbeteren. In de nieuwe Zoom Academy Online Cursus Lightroom 2023 leer je hier alles over! Ook in een super toffe voordeelbundel met het boek!

Je leert zoal:

  • De basisbeginselen van bewerken in Lightroom
  • Alle panelen die er zijn om jouw bewerking tot een mooi resultaat te brengen
  • Werken met presets
  • De beste instellingen voor het exporteren van je foto's

Dat wil je toch? In deze cursusbundel leer je alles over de nieuwste versie van Lightroom!