Macrofotografie en de compositieregels!

Laat jouw foto’s opvallen tussen al die andere platen door een krachtige compositie. Je leert hier alles over in de Cursus Krachtige Composities.

Een tulp

Het lange groene blad is een duidelijke inleidende lijn die het oog van de kijker rechtstreeks naar de kleurrijke tulp dirigeert. Bij de regel van derden doorkruist dit spitse blad het kruispunt links onderin, en het lichtste punt van de tulpenblaadjes bevindt zich op het snijpunt rechts bovenin.

De compositie zoals je die hier ziet is volledig uitgedacht en vervolgens opgebouwd in een ministudio. De bloem is in een vaasje zonder water geplaatst en enkele dagen met rust gelaten om de tulp uit te drogen en de tulpenbladen te laten omkrullen. De vervaagde omgeving in bijpassende kleuren is een A4-foto, speciaal gemaakt om als achtergrond dienst te doen.

De scherptediepte is vervolgens zo gekozen dat de bloem ondanks het macro-objectief goed scherp is en tegelijkertijd loskomt van de achtergrond. Het vaasje is donker genoeg zodat het amper opvalt. Het verlichte randje voorkomt dat de tulp in het luchtledige lijkt te zweven.

Hi there

Allereerst valt de groene kikker samen met de bol direct op vanwege het contrasterende oranje op de achtergrond. Verder vormen de bokeh-balletjes een mooi natuurlijk kader rondom het onderwerp. Via de steel en de bol kom je daardoor bij het kikkertje uit en je oog blijft daar in de buurt rondhangen omdat het als het ware vastgehouden wordt onder de boog van bolletjes. Met een beetje fantasie wekt het kroontje van de bol al dan niet onbewust de indruk dat deze kikker daadwerkelijk in een prins kan veranderen.

Hoewel de bol centraal in beeld staat, is het geen centrale compositie. Hiervoor zit de kikker te veel naar de zijkant en staat de bol te scheef op de steel. Maar kijken we naar de driehoekmethode, dan zie je waarom deze compositie zo fraai werkt. Dan zit het meest prominente oog namelijk exact op het snijdpunt van twee diagonalen en dat maakt het krachtig. Je aandacht gaat gelijk naar dit punt. De kikker hangt ook ongeveer net zo scheef als de diagonale lijn. De bovenste en onderste kleine driehoeken zijn in deze compositie ook rustig gehouden en trekken geen aandacht.

Juffertje in het groen

De bloem komt goed los dankzij de wazige achtergrond, terwijl de zachte groentinten van de omgeving tegelijkertijd perfect aansluiten op de groene gedeelten van het hoofdonderwerp. Dat zorgt voor een fraai en vrij zacht contrast. De bloem komt los van de omgeving, maar gaat er tegelijkertijd ook zijdeacht in op.

Vooraf heeft de fotografe deze bloem van alle kanten bekeken en hierbij ook goed gelet op wat er in de achtergrond te zien is. Vanuit het gekozen standpunt vormen zowel de vorm van de bloem als de kraag van omhoog krullende takjes een krachtige compositie. Al die gebogen takjes leiden je blik feilloos naar de kleurrijke bloem in het midden.

Het geheel helt lichtjes naar rechts, waardoor het prettig is dat er aan die zijde wat meer ruimte is vrijgelaten om het geheel te laten ‘ademen’. De scherpte ligt precies goed, wat vanwege de wind nog best een uitdaging geweest moet zijn, en de beperkte scherptediepte voorkomt dat de omgeving afleidt.

Groot geaderde witjes

Deze compositie is zo opgebouwd dat onze blik als vanzelf diagonaal van de ene vlinder naar de tweede vlinder dwaalt. Extra leuk is dat het pluisje in de bijpassend witte kleur vervolgens eigenwijs een andere kant op wijst, maar hierbij wel netjes de kijkrichting van de tweede vlinder volgt. Het is knap dat alle drie de deelonderwerpen volledig scherp zijn. Dat is alleen mogelijk door de lens precies loodrecht op dit tafereeltje te richten. Want sta je er ook maar iets schuin voor, dan is de ene vlinder haarscherp en de andere al een stuk onscherper.

Tegelijkertijd is het toestel schuin gedraaid om de diagonale lijn tussen de vlinders te krijgen. Het diafragma is zo gekozen dat de vlinders en het pluisje mooi scherp zijn, terwijl de achtergrond vervaagt tot een kleurige waas. Ook dit geeft een mooi contrast, gezien de lichtgekleurde vlinders en pluis. De vlinders bevinden zich op kruispunten van de regel van derden, terwijl de pluis als een satellietschotel op het oneindige gericht lijkt. De richting van het pluisje valt opvallend mooi samen met lijnen van de diagonaalmethode.

Koud

Door vanuit een extra laag standpunt te fotograferen ontstaat een volledig onscherpe voorgrond als aanvulling op de vervaagde achtergrond. Ertussenin bevindt zich een smalle reep scherpte waarin de twee hoofdrolspelers van deze foto schitteren. Ondanks dit alles is slechts een fractie van de paddenstoelen en de minuscule ijskristallen die zich erop gehecht hebben echt scherp. Dat is helaas onvermijdelijk met een 105mm-macrolens op deze korte scherpstelafstand, tenzij je terugvalt op technieken als focus stacking.

De smalle strook met scherpte zorgt voor extra dieptewerking in het beeld en de achtergrond is rustig genoeg om niet af te leiden van de paddenstoeltjes. Verder is het leuk dat ze niet allebei dezelfde grootte hebben. Het grote exemplaar trekt het meest de aandacht. Niet alleen door het formaat, maar ook door de plaatsing: deze hele paddenstoel valt op de rechter verticale lijn van de regel van derden, met de hoed van de paddenstoel op het kruispunt rechts bovenin.

Zoom Academy

Dit artikel komt uit de volledige Cursus Krachtige Composities in Zoom Academy. Hierin leer je allerlei technieken die je kunnen helpen om een krachtige foto te schieten.

Zo leer je onder andere:

• Alles over het gebruiken van een goede voorgrond
• De lijnen die je in je compositie kunt gebruiken
• Hoe je alle klassieke compositieregels toepast
• Stap voor stap meer zicht krijgen op het samenstellen van composities onder verschillende omstandigheden

Bekijk hier de volledige Cursus Krachtige Composities.