Portretten fotograferen in een studio: zo werk je met een model

Het model is essentieel, zelfs zo essentieel, dat jouw model net zo veel aandacht verdient als al die spullen in je studio. En met de juiste insteek en aandacht voor dat model, haal jij het maximale uit je shoot! Met de juiste planning en voorbereiding komt dat helemaal goed.

Als jouw studio klaar is, sta je te popelen om te fotograferen. Je kunt bijna niet wachten totdat jij die toffe shoots gaat doen. Maar eerst zul je een model moeten zien te vinden. En een model is soms dichterbij dan je denkt. Wellicht heb je zelf kinderen of is er een neefje of nichtje in de familie dat het heerlijk vindt om een middagje te komen shooten. Dan is een model dus snel gevonden. Binnen het eigen gezin en binnen je eigen familie en vrienden zitten wellicht modellen genoeg!

Maar wellicht wil je ook eens buiten je eigen familie shooten. Misschien heb je een tof idee voor ogen van een bepaald beeld dat je graag wilt maken. Daar hoort dan ook een model bij dat perfect in die scène of setting past. Om dan aan een model te komen, kan al wat lastiger worden. Daarnaast is de drempel ook wat hoger om een vreemde te zoeken. Maar op social media als Facebook zijn speciale groepen opgericht, waarbinnen je oproepen kunt doen om een model te vinden. Wie daar een goed bericht post met een duidelijke omschrijving van de plannen, zal al snel in contact komen met dames en heren die het leuk vinden om gefotografeerd te worden.

Dat zoeken van een model dat je niet kent, kan wellicht wat eng zijn. Het werpt een drempel op. Vooral als je nog maar net begint en twijfelt of jouw werk al wel van het juiste niveau is. Maar wees daarbij eerlijk. Je kunt in jouw oproep simpelweg aangeven dat je pas net begint en dat je wat dingen wilt uitproberen. De ervaren modellen zullen dan vermoedelijk niet reageren, maar wellicht juist wel die modellen, die ook nog wat onzeker zijn en wat oefening nodig hebben. Geef ook even aan dat je werkt vanuit een thuisstudio en of je werkt met bestaand licht, continulicht of flitslicht.

Hoera! Je hebt een model. Straks komt ze! Of hij. Als dat model een bekende van je is, is het vaak wat makkelijker om aan de slag te gaan. Immers, je kent elkaar al. Maar als er een model komt dat je nog niet zo goed kent, is het soms best wat spannend. Voor beide partijen. Bouw in zo’n geval wat tijd in om even kennis te maken en even goed aan elkaar te kunnen wennen. Het heeft geen enkele zin om de jas op te hangen en je model meteen tussen de lampen te zetten. Dat gaat wat snel.

Een half uurtje thee drinken of een kop koffie doet wonderen. Praat wat met elkaar. Om je model wat op het gemak te stellen, is het daarbij van wezenlijk belang om oprechte interesse te tonen. Als je model dus iets vertelt, luister dan en neem de tijd. Rommel ondertussen niet aan je spullen en laat de studio met rust. Juist die rust en een leuk gesprek zijn een solide basis voor een succesvolle shoot. Pas als je model de filestress achter zich heeft gelaten, het aangenaam bij je vindt en het idee heeft dat je interesse hebt, pas dan is het tijd om aanstalten te maken om die felbegeerde foto’s te gaan schieten.

Dat je thuisstudio er klaar voor moet zijn, is logisch. Het is niet handig als je nog een achtergronddoek moet gaan ophangen, wanneer je model er al is. Die voorbereiding heb je allang kunnen doen. Net als het vervangen van de batterijen van je radiotrigger en het plaatsen van een sd-kaart.

Maar voorbereiding zit ‘m ook in de soort shoot die je wilt gaan doen. Wat ga je maken? Stoere karakterportretten? Of ga je voor een ‘back to the 60’s’ vintage look? Het is belangrijk dat je vooraf weet wat je gaat maken. En daarbij kun je rekening houden met een paar zaken.

Bepaal jij als fotograaf wat voor beelden je gaat maken? Of bepaalt juist jouw model dat? Dit is goed om vooraf te weten. Als jij een oproep doet voor een model en je geeft daarbij aan dat je graag wat vrij werk wilt maken, dan ligt de keuze bij de fotograaf. Dat neemt niet weg dat je uiteraard nog steeds die ideeën duidelijk moet delen met je model. Hij of zij moet zich immers ook kunnen vinden in diezelfde ideeën.

Is het nu andersom en komt een model juist naar jou toe? Dan komt zo iemand vermoedelijk bij je omdat hij of zij graag mooie foto’s wil. Vraag in zo’n geval altijd waarom het model bij jou komt en belangrijker nog; hoe hij of zij op de foto wil. Het initiatief ligt dus in zo’n geval iets meer bij je model. Vraag ook altijd waar de foto’s voor gebruikt gaan worden. Een foto op Instagram vraagt misschien wel om een andere insteek dan een foto voor het smoelenboek op school of werk.

Een van de meest waardevolle instrumenten om een shoot voor te bereiden, is het gebruik van een moodboard. Met een moodboard verzamel je foto’s met ideeën die ten grondslag liggen aan jouw geplande shoot. Zo kun je vooraf samen met je model afstemmen wat voor sfeer en stijl centraal zullen staan. Je kunt simpelweg op internet of in magazines op zoek gaan naar foto’s en die dus als inspiratie gebruiken.

Als je zo’n moodboard onderling vooraf deelt en eventueel bespreekt, voorkom je verrassingen tijdens de shoot. Zo weet zowel jij als je model vooraf exact wat je samen gaat maken. Zelfs poses kun je al meenemen in zo’n moodboard. Een moodboard is dus een fantastisch palet van ideeën.

Als je je goed hebt voorbereid en een fijne klik hebt met je model, dan loopt een shoot meestal op rolletjes. Om jouw shoot nog beter te laten worden, zijn er nog wat aandachtspunten die je in de gaten kunt houden.

Wat we in de voorbereidende fase ook al genoemd hebben, is interesse en het luisteren naar het model. Maar ook tijdens de shoot blijft luisteren belangrijk. En hierbij luister je niet alleen naar wat het model zegt, maar ook wat het uitstraalt. Zo kan je model na een uur in dezelfde houding te hebben gestaan wellicht zeggen dat ze pijn in de voeten heeft. Dan is het misschien goed om even te pauzeren. Als fotograaf wil je in alle enthousiasme door, maar voor het model kan het zomaar even anders zijn. Sommige modellen zeggen overigens niets. Zij zeggen niet dat ze pijn in de voeten hebben. Kijk daarom ook naar de lichaamstaal. Ook die geeft soms aan dat er iets aan de hand is.

Aanraken moet besproken worden. Soms staat je model mooi in het licht, maar zie jij net dat het haar op de schouders niet helemaal goed ligt. Dat haar pak je het liefst op en style je naar jouw wens. Maar pas op! Raak niet zomaar dat haar aan. Of je model. Of ga niet enthousiast een jasje van het model recht doen. Vraag altijd eerst of je model het goed vindt dat je hem of haar aanraakt. Geef daarbij ook aan waarom je dat doet. De vraag ‘mag ik je aanraken’ is geheel anders dan als je vraagt: ‘Vind je het goed dat ik het haar op je schouder goed leg, omdat je anders net uit het licht stapt als je het zelf doet?’

Wees ook tijdens de shoot duidelijk. Als je wilt dat je model een stapje naar rechts doet, kan een stapje voor hem of haar een andere grootte betekenen dan een stapje voor jou. Dus in plaats van vragen of je model dat stapje naar rechts wil doen, kun je ook vragen of je model ongeveer 50 centimeter naar rechts wil. Dat is duidelijker. Vergeet ook niet je model eens een complimentje te geven als het goed gaat. Als een fotograaf niets zegt, kan een model onzeker worden. Wees dus ook zelf open en vriendelijk. Zeg hoe het gaat, vooral als het erg goed gaat!

Zoom.nl Academy

Dit artikel komt uit de volledige Cursus Fotograferen in een Thuisstudio in Zoom Academy. Hierin leer je alles over het fotograferen in een studio en nog veel meer.

Zo leer je onder andere:

Alles over de benodigdheden en apparatuur voor in de studio

De basis van lampen en studiolicht

Hoe je werkt met verschillende modellen

Hoe je werkt met producten in de studio

Bekijk hier de volledige Cursus Fotograferen in een Thuisstudio.