Wanneer gebruik je een statief?

6 december 2023 12:50
redactiezoomnl

Het vraagt nogal wat om iedere keer dat statief mee te sjouwen. Daarom is het slim om vooraf te bepalen of je überhaupt wel een statief nodig hebt tijdens die dag!

Wil je meer leren over fotografie en ook prachtige foto’s leren maken? Bekijk dan onze Basiscursus Fotografie!

Waar moet je op letten bij het kopen van een statief? Je leest het hier!

Het voordeel van een statief

Scherp wordt pas écht scherp als je een statief gebruikt, wordt vaak gezegd. We hebben het meestal niet door, maar onbewust beïnvloeden onze eigen trillingen en bewegingen toch altijd ons beeld. Ook al probeer je de camera zo stil mogelijk te houden. Beeldstabilisatie kan dit voor een deel wel verminderen, maar het is nooit zo goed als wanneer de camera echt volledig stil staat.

Wat we daarom vaak doen, is kortere sluitertijden aanhouden. Over het algemeen geldt: voor het uit de hand fotograferen gebruik je een sluitertijd van maximaal 1/brandpuntsafstand van je objectief. Oftewel, wanneer je met een 50mm objectief fotografeert, kan je het beste sluitertijden van 1/50e seconde, of korter gebruiken. Toch zijn er genoeg situaties te bedenken waarbij je juist langere sluitertijden wilt gebruiken.

maartenvergeer

Landschapsfotografie

Bij landschapsfotografie heeft het gebruik van een statief twee belangrijke voordelen. Allereerst geeft het je de mogelijkheid om met langere sluitertijden te werken. Dat is bij landschapsfotografie heel erg fijn, omdat er vaak met filters gewerkt wordt waarvoor lange sluitertijden essentieel zijn. Je kan hiermee stromend water veranderen in melkachtige zachte golfjes of je wolken compleet vervagen.

Daarnaast zorgt het gebruik van een statief er ook voor dat je veel bewuster gaat nadenken over je compositie. Het begint namelijk al bij het kiezen van een standpunt. Waar ga je je statief neerzetten? Welke onderwerpen heb je dan in beeld? Wil je die vanuit een laag standpunt, of liever een hoger standpunt fotograferen? Is het kader te krap, dan wissel je gemakkelijk van objectief, omdat je nu toch je handen vrij hebt. Het statiefgebruik vraagt even wat tijd, maar bij landschapsfotografie kan je je dit vaak wel veroorloven.

koolzuur

Nachtfotografie

Voor nachtfotografie geldt eigenlijk hetzelfde als voor landschapsfotografie, al zijn hier de sluitertijden vaak nog veel extremer. Om sterren en de Melkweg te kunnen vastleggen, moet je soms echt minutenlang de camera perfect stilhouden. Dat gaat niet zonder een statief. Het grappige effect dat je dan soms krijgt, is dat de camera zó stil staat, dat je zelfs de draaiing van de aarde te zien krijgt. Sterren veranderen dan namelijk in strepen!

rgj-photography

Macrofotografie

Bij macrofotografie is statiefgebruik om een andere reden heel erg belangrijk. Je werkt namelijk vaak met een hele kleine scherptediepte, terwijl je enorm dicht op je onderwerp zit. Als je dan een heel klein beetje naar voren of naar achter wiebelt, dan heeft dat direct een grote invloed op de plek waar de scherpte valt. Zo is het echt een heel klein verschil of de kop, of juist de kont van je insect scherp is. Dat wil je het liefst zelf bepalen en niet aan je toevallige beweging van dat moment laten afhangen. Met een statief zorg je ervoor dat éérst je camera stilstaat en dat je daarna pas gaat scherpstellen. Zo is precies het gedeelte scherp dat jij voor ogen hebt.

dirksl

Driepoot of monopod

Statieven worden steeds lichter en ze zijn ook steeds compacter om mee te nemen. Toch is het voor veel mensen alsnog een drempel om ze standaard in hun cameratas te stoppen. Een monopod is dan wellicht een handig alternatief. Het is een eenbeenstatief, dat niet alle beweging, maar wel de trillingen en verticale beweging uit je beeld haalt. Dat scheelt dus al behoorlijk wat! Daarnaast geeft een monopod je de mogelijkheid om eenvoudig naar links en rechts te draaien, wat je bewegingsvrijheid dus een stuk minder beperkt.

Uit de hand kan je ook scherpe foto’s maken, maar je moet dan wel goed letten op je houding!