"The Night and the Silent Water" - Daniel Laan (Laanscapes) - Op de Lofoten vind je tal van stranden en rotskusten met uitzicht op het noorderlicht. - focus stacking, ISO 1600 · F 2,8 · 8 SEC · 14 MM
Scandinavië en IJsland in de Winter
Knisperende sneeuw onder je schoenen... dat is het enige wat je hoort als je midden in de Arctische wildernis staat te wachten onder een nachtelijke hemel. De pikzwarte nacht steekt scherp af tegen de kersverse sneeuw. Grillige bergen in de verte vormen een fantastische compositie en je camera staat klaar op het statief. Maar er ontbreekt nog een cruciaal onderwerp dat jouw reis boven de poolcirkel compleet maakt: het noorderlicht.
De Gevoelige Plaat
Als je met je camera buiten op het noorderlicht staat te wachten, loont het enorm om af en toe alvast een foto te maken. Omdat jouw camera veel gevoeliger is dan je ogen, kun je zomaar het noorderlicht vastleggen zonder het eerst zelf te zien! Toch zijn zichtbaar en fotografisch noorderlicht in Scandinavië nooit lang zonder elkaar. Reden genoeg om nog even te blijven wachten dus!
"We Will Always Be" - Daniel Laan (Laanscapes) - "In IJsland konden mijn vrouw en ik een krant lezen tijdens deze waanzinnige lichtshow. Slechts kort voor dit moment was er weinig van te zien. Het loont dus altijd om nog even te wachten." - ISO 3200 · F 2,8 · 6 SEC
[element]academy_artikel_box[/element]
De Beste Instellingen
Om het noorderlicht te fotograferen, is het belangrijk om te werken met een flinke groothoek. Een brandpuntsafstand tussen 10 en 20 mm werkt het beste om veel van de lucht te kunnen vastleggen. We fotograferen daarnaast met langere sluitertijden, dus een statief is onmisbaar om scherpe foto's te krijgen.
Is het noorderlicht nog niet zichtbaar? Maak dan een testfoto bij volledig geopend diafragma. F 2,8 met iso 3200 en een sluitertijd van 20 seconden vormt een goed vertrekpunt. Foto te donker? Probeer eens een verdubbeling van de iso-waarde.
"Onthoud: halveer of verdubbel de sluitertijd of de iso-waarde als je de belichting aanpast."
Omdat het noorderlicht constant varieert in vorm en intensiteit, kan een correcte belichting een uitdaging zijn. Bij zichtbaar noorderlicht zijn wat minder extreme instellingen beter: F 2,8, iso 1600 en 10 seconden. Spaar jezelf frustratie door altijd flinke stappen in de belichting te nemen. Is de foto overbelicht? Halveer dan eerst de sluitertijd. Zo kun je in de helft van de tijd weer een foto maken en behoud je meer structuur in het noorderlicht.
"Angmar" - Daniel Laan (Laanscapes) - focus stacking, ISO 1600 · F 2,8 · 10 SEC · 14 MM
Lichtvervuiling
In IJsland en Lapland wonen maar weinig mensen. Daar komt nog eens bij dat de steden erg ver uit elkaar liggen. Daardoor is er ook niet veel lichtvervuiling: de gloed in de nachtelijke hemel die afkomstig is van kunstmatige verlichting. Dat is ideaal om het noorderlicht te spotten.
Ga daarom vooral naar de meer verlaten plekjes in het landschap. Stap achter op een slede voortgetrokken door oersterke honden tijdens een avontuurlijke huskysafari of maak gebruik van een georganiseerde noorderlichtexcursie voor de beste kansen op die groene golven in de lucht.
In Saariselkä, diep in het donkere hart van Fins Lapland, kun je in stijl van het noorderlicht genieten. De Finse kota's in de Northern Light Village zijn namelijk uitgerust met een glazen dak dat je een prachtig uitzicht op het noorderlicht geeft. Zo kun je in slaap vallen onder een oplichtende hemel.
Inari - Finland
Korting met Zoom.nl!
Extra voor Zoom.nl-lezers: boek bij een reis naar Saariselkä een nacht in een Finse houten kota met glazen dak en neem gratis deel aan de noorderlichtfotografieworkshop t.w.v. € 40! Je krijgt tips en tricks van een instructeur met 20 jaar noorderlichtfotografie-ervaring. Vul de actiecode Zoom in bij je boeking of geef deze code telefonisch door.
Tools voor de Noorderlichtjager
Er zijn talloze apps beschikbaar voor zowel Android als iOS die je helpen bij het voorspellen van het noorderlicht. Toch is er maar één website waar je alles kunt vinden wat je nodig hebt. Of je nu in het veld staat te wachten of dagen van tevoren wilt kijken of de kansen redelijk zijn: poollicht.be.
Er zijn twee waarden waar je als serieuze noorderlichtjager op let. Ten eerste kijk je of de snelheid van de zonnewind hoger is dan 400 kilometer per seconde. Hoe hoger de snelheid van deeltjes, des te zuidelijker je het noorderlicht kunt zien. Verder hebben we de Bz-waarde: de richting van het magnetisch veld. Zodra die zuidelijk is, is de kans op noorderlicht hoog. Vooral boven de poolcirkel hoeft de Bz maar net onder het midden uit te komen voordat het fenomeen zichtbaar wordt.
Zie je die streep door de grafieken waar "Aarde" bij staat? Het duurt vanaf de satelliet die dit meet ongeveer 45 minuten voordat de stroomdeeltjes de aarde bereiken. En de rechtergrafiek wordt straks rood, dus dat betekent noorderlicht in Scandinavië!
De Temperatuur in de Arctische Winter
Houd er rekening mee dat de temperatuur in het hoge noorden flink lager kan zijn dan wij gewend zijn. Vooral in Lapland kan het kwik dalen tot ruim onder het vriespunt. Je accu's zullen daarom minder lang meegaan dan gebruikelijk. Neem dus naast warme kleding en dubbele handschoenen ook extra volle accu's mee.
"In de parel van de Noorse Kroon maak je prachtige foto's van het noorderlicht."
Toch voelt het door de droge lucht in Lapland niet zo koud aan en is het behaaglijker dan je zou denken. Wil je echt ervaren hoe het is om in het paleis van Koning Winter te verblijven? Overnacht dan eens in het ijshotel van Zweeds Lapland. Compleet met bevroren hotelkamers, een bar en zelfs een kapel waar je kunt trouwen, allemaal gemaakt van ijs. Elk jaar wordt dit tot de verbeelding sprekende hotel opnieuw gebouwd, omdat het in het voorjaar helemaal smelt. Ieder jaar maken de kunstenaars dit hotel weer anders!
IJshotel Jukkasjärvi, Lapland
"The Place Once Called Home" - Daniel Laan (Laanscapes) - ISO 100 · F 14 · 1/30 SEC · 15 MM
De Lofoten
Overigens is het niet overal in Scandinavië zo koud. In de Noorse Lofoten is het dankzij de unieke ligging aan zee veel zachter. Het gebeurt maar zelden dat het tussen de spectaculaire bergen kouder wordt dan min 5 graden. Dat de Lofoten fotogeniek zijn, is een understatement. In de parel van de Noorse Kroon maak je prachtige foto's van het noorderlicht. Pittoreske rode vissersdorpjes sieren de grillige kustlijn, en je kunt er nog overnachten ook. Zo'n verblijf in een traditionele rorbu mag eigenlijk niet ontbreken tijdens je avontuur op de Lofoten. Wát een uitzicht...
Rorbu - Svolvær, Noorwegen
"Once Solemn" - Daniel Laan (Laanscapes) - focus stacking, ISO 3200 · F 2,8 · 6 SEC · 14 MM
Compositie
Natuurlijk kun je het noorderlicht fotograferen door recht omhoog te schieten. Maar interessanter wordt het door een foto te maken met wat voorgrond in beeld. Zo laat je iets van de omgeving zien en wordt je werk een stuk kunstzinniger. Vooral wanneer je let op een aantal belangrijke zaken die je compositie versterken.
"Laat meer van de voorgrond zien voor een drukkend, dramatisch gevoel."
Plaats de horizon niet in het midden van de foto. Door meer van de lucht te laten zien, geef je de foto meer ademruimte en suggereer je een gevoel van vrijheid of eenzaamheid. Een drukkend, dramatischer gevoel kun je opwekken door de camera meer naar beneden te richten en meer van de voorgrond te laten zien dan van de lucht. Dat is technisch uitdagender omdat je fotografeert met een open diafragma, en je dus weinig scherptediepte hebt. Maar de resultaten die je hiermee kunt bereiken, zijn te gek! Met een techniek genaamd "focus stacking" kun je bij een onderwerp dat niet beweegt de scherptediepte uitbreiden, door een aantal verder identieke foto's met verschillende scherpstelafstanden te combineren.
"The Dance of Eternity" - Daniel Laan (Laanscapes) - ISO 1600 · F 2,8 · 10 SEC · 15 MM
Hoewel de vorm van het noorderlicht lastig te voorspellen is, kun je vaak wel de camera zo plaatsen dat je de mooiste vormen vastlegt. Probeer eens om een denkbeeldige, golvende lijn door te trekken vanuit het noorderlicht naar de voorgrond. Zo verbind je de lucht met het land voor prijswinnende landschapsfoto's.
"De meeste fotografen krijgen aurorakoorts als ze dit bijzondere fenomeen eindelijk hebben gezien."
Experimenteer en Ontdek
Heb je het noorderlicht eindelijk gefotografeerd? Mooi! Dan kun je nu werken aan creatieve noorderlichtfoto's. Laat bijvoorbeeld een reflectie van het noorderlicht terugkomen in het ijs, of maak eens een zwart-witfoto van het noorderlicht. Je zult zien dat je door te experimenteren met onderwerp en kleur veel inspiratie kunt opdoen.
Zo ontdek je dat het noorderlicht van je bucketlist afstrepen eigenlijk helemaal niet kan. De meeste fotografen krijgen aurorakoorts wanneer ze dit bijzondere fenomeen eindelijk hebben gezien. Gelukkig is er in het hoge noorden veel te doen en te zien, waardoor je veel variatie in je portfolio kunt aanbrengen. Zelfs als je alleen maar het onvergetelijke noorderlicht zou fotograferen.
Vanuit het Finse Inari worden voor de echte noorderlichtliefhebbers dagelijks aurorasafari's georganiseerd en kun je sneeuwschoenwandelingen maken in een ongerept landschap. Boek een Winter Adventure in Inari bij Buro Scanbrit en maak kennis met een natuurverschijnsel dat je nooit zult vergeten.
