Dit artikel komt uit de volledige Online Cursus Fotograferen in de Herfst in Zoom Academy. Hierin leer je alles over het fotograferen met laag licht en alle mooie herfsttinten.
Bronsttijd van herten
In september en oktober is de paartijd van damherten en edelherten. Edelherten hebben hun bronsttijd in september, damherten in oktober. Burlende herten gaan soms agressief de strijd met elkaar aan om de hinden voor zich te winnen. Edelherten zijn de grootste hertensoort die we in Nederland kennen. Verderop leer je meer over deze dieren. Het burlen, zoals dat heet, is een diep, laag gebrul. Dit is een lokroep voor de vrouwtjes, en zo laten de mannetjes zien dat ze op zoek zijn naar de liefde.
Zowel de avondschemering als de vroege ochtend is een mooi moment om herten te fotograferen. Edelherten zijn vaak ‘s avonds actief, damherten in de ochtend. Ga je in het wild op zoek naar herten, dan kan een ‘wissel’ een goede indicatie zijn van waar de herten te vinden zijn. Wissels zijn de plekken waar de herten regelmatig langslopen. Deze kun je herkennen aan loopsporen en uitwerpselen. De kans om herten te spotten is dus groot als je je bij een wissel ophoudt en geduld hebt.
Krakende takken en bewegingen worden door herten al snel opgemerkt, dus het is essentieel dat je stil bent. Daarnaast hebben herten een uitstekend reukvermogen. Ben je dus onderweg en beweeg je je tegen de wind in, dan is de kans kleiner dat een hert je geur oppakt. Het zicht van herten is iets minder goed, maar doe voor de zekerheid neutrale kleuren aan als je op pad gaat.
Dier gevonden? Aan de slag!
Zodra je een dier of een roedel hebt gevonden, kom dan niet te dichtbij. Zeker niet tijdens een gevecht tussen twee mannetjes. Geef de dieren de ruimte om te vluchten als ze dat willen. Blijft ook in de gebieden waar je mag komen. Het kan verleidelijk zijn om dichter bij de herten te gaan fotograferen, maar sommige gebieden zijn juist afgesloten voor mensen om de dieren rust te gunnen. Neem je toch het risico, dan loop je kans op een fikse boete.
Om vanaf veilige afstand te fotograferen is het aan te raden een teleobjectief van 300 mm of langer mee te nemen. Een statief is dus geen overbodige luxe. Soms kun je ook werken met een korter objectief (tussen de 150 en 300 mm), maar hiervoor moeten de dieren iets dichterbij komen. Dat hangt er ook van af of je op de dieren focust of ook een stuk van de omgeving meeneemt in je beelden. De bossen en struiken hebben in de herfst vaak mooie kleuren en geven diepte aan de foto. Gebruik een korte sluitertijd en zet de autofocus op de continustand. Je kunt eventueel de iso-waarde nog wat opschroeven wanneer je fotografeert in donkere of schemerige omstandigheden. Liever een foto met wat ruis dan een onscherpe foto!
J. Wijn (zeggen)
Nikon D800 · ISO 1000 · F 13 · 1/500 SEC · 600 MM
Edelherten op de Veluwe
Het dier dat in Nederland wellicht het meest tot de verbeelding spreekt, is het edelhert: het grootste ‘autochtone’ landzoogdier. Met name de mannelijke dieren, herten genaamd, zijn imposant met een gewicht van maximaal 200 kilo. Ze zijn getooid met een gewei dat elk voorjaar wordt afgeworpen. De volwassen mannetjes leven apart van de hinden (vrouwelijke edelherten) in roedels. Alleen in de paartijd komen de herten en hinden bij elkaar.
Een prima plek om de edelhertenbronsttijd te fotograferen is op de Wildbaanweg op De Hoge Veluwe. Al komt het edelhert van nature voor in moerasbossen, ze zijn op de Veluwse zandgronden ooit vanwege de jacht geïntroduceerd. Bij een van de verschillende ingangen van het park kun je een toegangskaart kopen en vervolgens met de auto naar de Wildbaanweg rijden. Vanaf deze parkeerplek heb je meteen zicht op de open gebieden waar later de herten tevoorschijn zullen komen. De beste tijd om aan de Wildbaanweg te gaan staan, is in de namiddag, als de boswachters voor de bosrand op het open terrein appels strooien.
Om de herten op De Hoge Veluwe te fotograferen, zijn objectieven met een brandpuntsafstand van 200 tot 500 mm prima bruikbaar. Het voer wordt namelijk relatief dicht bij de weg uitgestrooid, waardoor de herten ook dichter bij de bezoekers komen. Een degelijk statief is aan te raden. Ten eerste om trillingvrije en dus scherpe beelden te kunnen maken. En ook omdat je soms langere tijd aan het wachten bent totdat de herten dichtbij komen of er leuke interacties te zien zijn.
Damherten in de bronst
Damherten komen in het wild voor op de Veluwe en in het duingebied. Ze zijn kleiner dan edelherten, met een schofthoogte van 110 centimeter. Op de Veluwe zijn ze donker tot zwart, en in het duingebied hoofdzakelijk roodbruin met witte vlekken. De mannetjes dragen een prachtig schoffelgewei, dat in april wordt afgeworpen en ook meteen weer begint aan te groeien.
De beste plek om damherten te fotograferen zijn de bossen van de Amsterdamse Waterleidingduinen (AWD), omdat de omgeving prachtig is en de herten daar redelijk aan mensen gewend zijn. In de paartijd van het damhert, die begin oktober start, zijn de mannelijke dieren bovendien meer met elkaar bezig dan met de bezoekers. Omdat de dieren niet schuw zijn, is een tele- of telezoomlens met een brandpuntsafstand van maximaal 400 mm al meer dan voldoende.
Jaap van den Helm (jaapvandenhelm)
CANON M5 · ISO 1250 · F 4 · 1/125 SEC · 300 MM
Zoom Academy
Dit artikel komt uit de volledige Online Cursus Fotograferen in de Herfst in Zoom Academy. Hierin leer je alles over het fotograferen met laag licht en nog veel meer!
Zo leer je onder andere:
- Te profiteren van alle mooie kleuren van de herfst
- De ideale instellingen voor landschap- en bosfotografie
- Hoe je wilde dieren fotografeert
- Rekening te houden met het herfstweer
Bekijk hier de volledige Online Cursus Fotograferen in de Herfst.
